Een nieuwe tijd, schouder aan schouder & geen echte Van Gogh? - Editie #158
Maandelijkse nieuwsbrief over de schilders van de Haagse School.
Welkom bij de 158ste editie van de Haagse School Nieuwsbrief.
De Haagse School en Art Nouveau kennen vele kruisbestuivingen. Al was het alleen maar omdat veel schilders in beide teams speelden. Illustratief en grafisch vaak in Team Art Nouveau, maar wanneer de kwasten in water- of olieverf gedoopt werden, dan was dat toch meestal voor Team Haagse School.
Het Drents Museum beschikt met veertigduizend schilderijen, tekeningen, meubelstukken en ambachtswerken over een van de grootste art-nouveaucollecties van het land. Conservator Annemiek Rens noemt het in de Volkskrant een ‘onuitputtelijke bron waar ongelooflijk veel mooie tentoonstellingen mee gemaakt kunnen worden’. Dat is precies wat er moet gaan gebeuren in het vernieuwde Museum De Buitenplaats (onderdeel van de Drentse Musea) in Eelde. Een Nederlands Art Nouveau Museum.
Op 5 oktober heropende het museum na een verbouwing met de tentoonstelling ‘Power to the flower’. In deze tentoonstelling staan bloemen in de kunst van de Nederlandse art nouveau centraal. De bloem als symbool voor de komst van een nieuwe tijd, precies zoals in het nieuwe Drents Museum De Buitenplaats. Onder meer werken van Chris Lebeau, Julie de Graag, Simon Moulijn, Johanna van Eijbergen, Carel Adolphe Lion Cachet, Ruud van Empel en Saskia Boelsums worden getoond.
Aankomende veilingen
VENDUE NEXTDOOR DEN HAAG - Part 2 Premium | 5 november - met een mannelijk naakt door Derkinderen, Van Konijnenburg, Hobbe Smith, Constant Artz, H.P. Koekkoek, Van der Maarel, Jurres, Schulman, Groenewegen en Willy Sluiter. Check hier.
MEDUSA AUCTIONEERS SPRUNDEL - Novemberveiling - 4 t/m 7 november - met Nefkens, Van Everdingen, Van der Ven en Van Steenwijk. Check hier.
VEILINGGEBOUW DE ZWAAN AMSTERDAM - Najaars Kunst- en Antiekveiling 5 t/m 20 november - 5e zitting - Donderdag 7 november 10.00 uur 6000-6237 - Schilderijen, aquarellen, tekeningen en grafiek - met Cato Kool, Elize Nijhoff, Bosboom, Van Soest, Van der Laan, Jan de Jong, Lopez de Leao Laguna, Van der Linde, Jurres, Berg, Tholen, diverse ontwerpen voor een kalender van 1899 door Dijsselhof, Bauer-Stumpff, Bongers, Bodifée, Schaap, Heijl, Eversen, Jacob Ritsema en Helfferich. Check hier. 6e zitting - Donderdag 7 november 14.00 uur 6400-6578 - Schilderijen, aquarellen en tekeningen - met Vertin, Margaretha Roosenboom, Hendrik Scholten, Jozef Israëls, Ronner-Knip, Oudes, ‘het schoonmaken van de vangst’ door J.H.B. Koekkoek, Willy Sluiter, Teixeira de Mattos, Lingeman, Witsen, Klinkenberg, Garms, Constant Artz, Martin Monnickendam, Van der Weele, Van Wijngaerdt, Marius Bauer, Eickelberg, Rueter, Sadée, Barbara van Houten, Blommers, Marie van Regteren Altena, Dijsselhof, Jacob Maris, Cossaar, Wartena en Van Everdingen. Check hier.
VENDU ROTTERDAM - Kunst & Antiek Veiling - 11 en 12 november - met Bosboom, Hendrik Haverman, Sadée, Sipke Kool, een landschap met zelfportret van de kunstenaar en Willem Roelofs aan het werk in een bos door Julius van de Sande Bakhuyzen, Verschuur jr., Hulk, Vrolijk, Bliders-van Bosse, Van Leemputten, Joseph Neuhuys, Louis Apol, Van Gulik, een grisaille door Jan van Dam, Bogman, Van der Nat, Jan Hendrik Scheltema, Constant Artz, Willem de Zwart, Akkeringa, Raaphorst, Engel, Van Mastenbroek, Scherrewitz, Elout-Drabbe en Willy Sluiter. Check hier.
Farm in Laren
VENDUEHUIS DEN HAAG - Old Masters, Nineteenth Century & Early Modern Art Part 1,2 & 2 - 12, 13 en 14 november - PART I met Jan Weissenbruch, Kleijn, Bosboom, Willem Koekkoek, Springer, Van Borselen, J.H. Weissenbruch, Eerelman, schapen (zonder sneeuw) door Louis Apol, Willem Roelofs, Gabriël, Mesdag, een landschap met grazende koeien, een boer en een roze wolk door Willem Maris, Wolter, Van Mastenbroek, Klinkenberg, Jacob Maris, Jozef Israëls, Isaac Israels, Jongkind, Floris Arntzenius, Breitner, Toorop, Bremmer, Hart Nibbrig en Scheveningen in de sneeuw door Tholen. Check hier. PART II met J.H.B. Koekkoek, Ronner-Knip, paardendrijvers door Nakken & Van Rappard, Willem Roelofs, David Bles, Riegen, Ten Kate, Blommers, Spohler, Bosboom, De Haas, H.W. Koekkoek, Hoynck van Papendrecht, Van Borselen, Gabriël, Mauve, Sadée, Van der Waay, Willem Vester, J.A. de Jonge en Petrus van der Velden. Check hier. PART III met J.H. Weissenbruh, Willem de Zwart, Pieters, Louis Apol, Akkeringa, Willem Roelofs, Jacob Maris, Willem Maris, Albert Neuhuys, Blommers, Zoetelief Tromp, Gabriël, Van Mastenbroek, Marius ten Kate, Scherrewitz, figuren op de Sint Servaasbrug in Maastricht door Sadée, Arntzenius, Tholen, Van der Nat, Klinkenberg, Rink, Meiners, Breitner, Marius Bauer, Floris Verster, Josselin de Jong, Toorop, Willy Sluiter, Thorn Prikker, Hart Nibbrig, Wijsmuller, Van Looy, Breman en voorjaarsbloesem door Gorter. Check hier.
VEILINGHUIS DE ELAND & DE ZON DIEMEN - Najaarsveiling - 11 t/m 15 november - met Raaphorst, Gorter, A.L. Koster, Von Diepold, J.H.B. Koekkoek, Rip, Meiners, Oerder, Van Mastenbroek, Van Maasdijk, Addicks, Offermans, Savrij, Hamel, een slapende vrouw door Hobbe Smith, Cornelis de Bruin, Senf, De Bock, Willem Maris, Van Konijnenburg, Pletser, Oppenoorth, Van Steenwijk, Sierig, Weegewijs, Wijsmuller, Philip Windt, Van Vuuren, Blommers, Braakensiek en een koe door Poggenbeek. Check hier.
BUBB KUYPER HAARLEM - 19 t/m 22 November - met Dijsselhof, Graadt van Roggen, Heijenbrock, Jurres, Van Konijnenburg, diverse rivierlandschappen door Edzard Koning, figuurstudies door Van Maasdijk, Van Mastenbroek, Anton & Theo Molkenboer, Willem Elisa Roelofs, Vaarzon Morel, Wiggers, Van Wijngaerdt, Wijsmuller, Roermeester en Willem de Zwart. Check hier.
KORST VAN DER HOEFF VEILINGEN DEN BOSCH - Kunst & Antiek - 18 t/m 22 november - De catalogus komt vrijdag 8 november 2024 rond 17.00 uur online. Check hier.
Nieuws: drie nep Van Goghs en ééntje van € 8,6 miljoen
Het Van Gogh Museum heeft drie werken in privécollecties geïdentificeerd die aan Van Gogh worden toegeschreven maar die niet echt zijn, waaronder een schilderij van een boerenvrouw dat in 2011 via Christie's voor bijna $ 1 miljoen werd verkocht en eerder wel door het museum als een echte Van Gogh was gekwalificeerd.
Drie specialisten van het Van Gogh Museum - Teio Meedendorp, Louis van Tilborgh en Saskia van Oudheusden - deelden hun bevindingen in het oktobernummer van het Burlington Magazine. De betreffende werken waren eerder wel opgenomen in de catalogue raisonné uit 1970 van Jacob-Baart de la Faille.
“Kop van een vrouw” heeft geen duidelijke herkomst en verdween grotendeels uit de archieven na 1945, voordat het weer opdook in de handen van de verzamelaar Gerbrand Visser. Voordat Christie’s het aanbood is geen materiaalanalyse uitgevoerd stellen de onderzoekers. Pas toen een Franse familie in 2019 een bijna identiek portret met de titel “Head of a woman with a green bonnet” (ca. 1885) naar het Van Gogh Museum bracht, werd “Kop van een vrouw” ontmaskerd als nep, aldus het artikel in Burlington Magazine. De auteurs schrijven dat van Gogh geen kopieën van zijn werk maakte tijdens zijn verblijf in Nuenen, waar hij het portret vermoedelijk schilderde, waardoor het onwaarschijnlijk is dat er twee versies van dezelfde scène zijn.
In 2022 bepaalde nieuw onderzoek dat het werk dat in 2019 werd ingebracht het origineel is ook omdat het gebruikte doek afkomstig is van dezelfde rol als van Goghs andere Nuenen-schilderijen. Pigmentanalyse onthulde ook een afwezigheid van het voor Van Gogh kenmerkende Napelsgeel en vermiljoen in de onechte ‘Kop van een vrouw’,
De aardappeleetster in Noord-Brabant
Ontegenzeggelijk ‘echt’ is een portret van éen van de aardappeleters dat het Noordbrabants Museum na een geslaagde fondsenwervingsactie wist the verwerven voor een prijs van € 8,6 miljoen. De ‘Kop van een vrouw’ van Van Gogh is daarmee de grootste aankoop die het Noordbrabants Museum in Den Bosch ooit heeft gedaan.
Crowdfunding leverde € 2,9 miljoen euro op: bedrijven, stichtingen én particulieren. In totaal meer dan drieduizend mensen, voornamelijk Brabanders, deden een donatie. Kop van een vrouw (Gordina de Groot) kan zo uitgroeien tot een hoogtepunt in de Van Gogh-collectie van het museum, die inmiddels uit twaalf werken bestaat. De schilder maakte het portret in 1885 in Nuenen, waar hij toen woonde zijn ouderlijk huis. De schilder en boerendochter kenden elkaar goed. Hij beeldde haar vaker af, waaronder op De aardappeleters, dat hij een maand later schilderde. Kort daarna vertrok Van Gogh naar Parijs.
Tentoonstelling: ‘Zwart op wit’ - Dordrechts Museum
De 'vergeten' kunst van het etsen opnieuw op de kaart zetten. Dat is het belangrijkste uitgangspunt bij de oprichting van De Nederlandsche Etsclub in 1885. Precies dat is ook wat de tentoonstelling ‘Zwart op wit’, die op 5 oktober werd geopend in het Dordrechts Museum weet te bewerkstelligen.
Erdoorheen lopen voelt alsof je een stukje schouder aan schouder gaat met Witsen & co. De opening werd opgeluisterd met een pianoconcert waarin een stuk van de Tachtigers-componist Alphons Diepenbrock werd gespeeld. Schrijver Arthur Japin bracht vervolgens de toehoorders die massaal waren uitgelopen voor de etskunst in exact de sfeer van eind negentiende eeuw door voor te dragen uit zijn roman ‘Wat stilte wil;’ over de zus van Willem Witsen; mede-oprichter van de etsclub en de natuurlijke leider van de kunstenaars die zich in het zinderende Amsterdam en daarbuiten verenigden voor ‘l’art pour l’art’.
Zoals Japin met enkele scènes precies de sfeer van de Tachtigers wist te treffen, verpozend op buitenplaats Ewijckshoeve van de familie Witsen, zo weet de tentoonstelling ‘Zwart op wit’ precies het gevoel van een avond bij De Nederlandsche Etsclub op te roepen. Op zaal zijn er naast de mooiste etsen aan de muren, ook mappen met grafiek ter inzage, sommige werken - die zeker ook als ets afzonderlijk toe hadden gekund - worden vergezeld van schilderijen met een vergelijkbaar motief. En dan is er het internationale karakter van de club die ook in het gekozen werk in Dordrecht gereflecteerd wordt. Nederlandse werken van Witsen, Bauer, Robertson, Bauer en Zilcken (en vele anderen) hangen gebroederlijk naast Fransen zoals Rousseau en Mary Cassat.
De tentoonstelling is te bezichtigen tot en met 12 januari 2025. Als catalogus verscheen het prachtige boek ‘Zwart op Wit - De peintre-graveurs van de Nederlandsche Etsclub 1885-1896’ door tentoonstellingsmaker Jaap Versteegh en Suzanne Veldink bij Uitgeverij Scriptum Art. Meer informatie over de tentoonstelling hier en over het boek hier.
Tijdschrift: sociale kritiek van Alma-Tadema - Oud Holland - oktober 2024
In het tijdschrift Oud Holland van oktober reconstrueert Joan Mut i Arbós, door middel van een gedetailleerde analyse in combinatie met hedendaagse recensies, het laat-negentiende-eeuwse perspectief op het werk van Alma-Tadema. De vraag die hij stelt is hoe Alma-Tadema's tijdgenoten zijn werk zouden hebben gezien. Met de toegang tot klassieke bronnen die destijds beschikbaar waren, werden twee van zijn belangrijkste schilderijen plotseling sociale kritiek op de groeiende groep super vermogende Britten.
Joan Mut i Arbós – Lawrence Alma-Tadema and the nineteenth-century 'period eye': Classical sources for his Entrance of the theatre (1866) and An exedra (1869) – pp. 121-139. Meer informatie hier.
@deanderehelft via LinkedIn
Terugblik op Expertmeeting #9: 'De rechtspositie van de andere helft'
Wat een inspirerende dag afgelopen vrijdag in Paleis Het Loo! Tijdens deze live expertmeeting van De Andere Helft kwamen belangrijke en confronterende inzichten naar voren over de geschiedenis van vrouwenrechten. De lezingen van Dr. Ulla Jansz en Mr. Dr. Sonja Dusarduijn waren een eye-opener voor velen. Ondanks dat de informatie over vrouwenrechten voor velen bekend was, toonde de manier waarop Ulla en Sonja deze historische context samenbrachten hoe diepgeworteld en ingrijpend deze strijd is. Het liet ons opnieuw zien hoe ver we zijn gekomen, maar ook hoeveel er nog te doen is.
Een opvallend thema was de koppeling tussen de vrouwenrechtenbeweging en de troonbestijging van Koningin Wilhelmina. Daarnaast werden er een interessante linken gelegd met de kunstgeschiedenis: zo bleek Geesje Beekhuis-Feddes (1831-1882), schrijfster van het pamflet ‘Gelijk recht voor allen!’ (1870), ook de schoonmoeder van kunstcriticus H.P. Bremmer.
Dr. Hanna Klarenbeek, conservator bij Paleis Het Loo, gaf ons een exclusief inzicht in hoe het vrouwelijk perspectief nu geïntegreerd is in de nieuwe presentatie van het paleis. Daarnaast presenteerde Sanne de Rooij trots de nieuwe website van De Andere Helft, die nu live is! 🎉
💻 Bezoek onze nieuwe website via www.deanderehelft.nl en blijf op de hoogte van onze toekomstige projecten en expertmeetings.
Bekijk de volledige post op LinkedIn hier.
@willemvankonijnenburg via Instagram
ZELFPORTRET MET RINGBAARD 1886, olieverf op paneel 45 x 32
@drentsmuseumassen
Willem van Konijnenburg maakt onderdeel uit van LABYRINTHIA, de nieuwe collectiepresentatie van het Drents Museum.
Van Konijnenburg schildert dit zelfportret tijdens zijn eindexamenjaar aan de Academie van Beeldende Kunsten Den Haag.
Bekijk de volledige post op Instagram hier.
Het aanbod / resultaat
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot Marktplaats. Elke editie treft u hier een werk dat te koop wordt aangeboden of recent is verkocht.
Dit schilderij van Frederik Hendrik Kaemmerer legt een sereen, intiem moment vast van een vrouw zittend in een rijkelijk versierd interieur. Kaemmerer, bekend om zijn voortreffelijke aandacht voor detail en gebruik van licht, beeldt de vrouw af in een luxueuze, gegolfde blauwe jurk met een delicate kanten rand. Ze zit op een zachte stoel met een patroon, houdt een waaier vast en staart nadenkend voor zich uit. Het interieur is luxueus, met een sierlijke spiegel met gouden lijst, uitgebreide muurreliëfs en een weelderige marmeren open haard. De muurschildering met engeltjes voegt een zachtaardige romantiek toe, terwijl het rijkgekleurde Perzische tapijt warmte in het tafereel brengt.
Kaemmerer, wiens stijl vaak geassocieerd wordt met academische kunst, demonstreert zijn meesterschap in het vastleggen van textuur, vooral in de plooien van de stof en reflecterende oppervlakken. Hij belicht op subtiele wijze haar profiel, waardoor de elegantie van het moment wordt versterkt. De algemene sfeer van het werk roept contemplatie en een verfijnde schoonheid op.
Frederik Hendrik Kaemmerer (1839–1902) was een Nederlandse schilder die bekend stond om zijn verfijnde afbeeldingen van het leven in de Belle Époque en om zijn opmerkelijke aandacht voor detail. Kaemmerer, geboren in Den Haag, volgde aanvankelijk de Nederlandse traditie, met de nadruk op landschappen en genretaferelen. Zijn artistieke richting veranderde echter aanzienlijk nadat hij naar Parijs was verhuisd, waar hij werd beïnvloed door het werk van Franse academische schilders en de Parijse kunstscène. Hier studeerde hij onder de beroemde Franse schilder Jean-Léon Gérôme. Gefascineerd door de Parijse levensstijl groeide Kaemmerer uit de portretterende ‘dichter’ van de high society.
Meer informatie via Daatselaar hier, waar het werk wordt aangeboden. Het zal ook te zien zijn tijdens PAN Amsterdam van zondag 24 november tot en met zondag 1 december
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Het boek De schilders van Rotterdam (WBOOKS, 2024) maakte ik samen met kunsthistoricus Werner van den Belt. Op zoek naar het DNA van de Rotterdamse schilderkunst. Waar de stad en de kunsten elkaar omarmen, is de haven nooit ver weg. Meer informatie en pre-orderen kan hier, via uitgeverij WBOOKS. Vanaf 7 november in de boekhandels!
Weer een veelzijdig nieuwsbrief. De metafoor over sportwedstrijd is leuk bedacht in de intro.
De roman van Japin kende ik nog niet. Ik zal hem lezen.
Ook de aandacht voor de vrouw in de schilderkunst vind ik gepast.