Haagse School: bij de open haard, kunstenaarsdorpen & de pionier van het Limburgse schilderleven - Editie #135

Aankomende veilingen

VEILINGHUIS OMNIA KOLHAM - Kunst- en antiekveiling - 6 en 7 december - met Ronner-Knip, Alida van Houten, Eerelman en Ten Cate Hoedemaker. Check hier.

VEILINGHUIS VAN SPENGEN HILVERSUM - Kunst & Antiekveiling - 11 december - met een koeiekop door Scherrewitz, Van der Waay, Berg, Prins, Van Beek, diverse werken door Van Mastenbroek, De Bruin, Dijsselhof, Willem Roelofs, Apol, Gorter, Storm van 's Gravesande, Van Vuuren, Tromp, W.G.F. Jansen, Smissaert, een dame met hoed door Graafland, Lizzy Ansingh, Mari ten Kate, Kever, koeien in de sneeuw door Barend Brouwer, Wandscheer, een Domburgse boer door Elout-Drabbe, Westerbeek, Neervoort, Kruysen, Van Borselen, Van Blaaderen, Scheerboom, W.C. Nakken, Hoynck van Papendrecht, Hendrik Krabbé, H.W. Koekkoek, De Vries Lam, Schiedges jr., Bach, Willem de Zwart, Rip, theedrinkende vrouwen door Sterre de Jong, W.M. Maris, Zandleven, Lopes de Leao Laguna, Edzard Koning, Eickelberg, Rust, Groenewegen, Bosscha, Van Wijngaerdt, Vrolijk, Koldewij, Vogel, Wijsmüller, Bastert, Van Wijngaerdt, Van der Tonge, De Bock, De Jonge, Van der Ven, Wittig-Keyser, Kool, Kruseman van Elten, Peter Paul Müller, Hilverdink, H.P. Koekkoek, Schaap, Van Daalhoff, Sjamaar, Cornelis Kuypers, Siebe ten Cate, Verhoesen, Van Soest, Constant Artz, Pieters, Tholen, twee duiven door Cunaeus, Mesdag-van Houten, Hans, Sijthoff, Teyssen, Van der Stap, Melcher-Tilmes, Van Steenwijk, Van Konijnenburg, Jacob Ritsema en Oppenoorth. Check hier.

'koeien in landschap' - olieverf op doek: Barend Brouwer (kavel 1125, Veilinghuis Van Spengen)

AAG AUCTIONEERS AMSTERDAM - Old Masters To Modernists - 12 december - met P.C. Dommersen, Huysman, Rust, Pierre Tetar van Elven, J.J.C. Spohler, Eversen, Vertin, aan de oevers van het IJ door J.C. Greive, J.F. Hulk sr., Hilverdink, J.H.B. Koekkoek, Sadée, Mari ten Kate, Jacob Maris, De Bock, J.H. Weissenbruch, W.G.F. Jansen, Willem de Zwart, kinderen in de sneeuw door Van Soest, Apol. Schipperus, Koppenol, Ronner-Knip, Margaretha Roosenboom, Bosboom, Isaac Israels, Vaarzon Morel, Van Mastenbroek, Breitner en Willy Sluiter. Check hier.

VENDUHUIS DE ELAND DIEMEN - Winterveiling - 12 t/m 15 december - met Van Wijngaerdt, Vrolijk, Bodifée, een stilleven met pioenrozen en een vlinder door Dittlinger, Willem Weissenbruch, Van Lokhorst, Rin, Storm van 's Gravesande, E.P. van Bommel, Kiers, Wolter, Scherrewitz, Van der Waay, Adrianus Kuypers, De Bock, Gijswijt, Helfferich, Wittig-Keyser, Kever, Van Dam-van Isselt, Sadée, Wijsmuller, Marinus Heijl, een trekpaard langs de Seine door Dupont, Van Regteren Altena en De la Rivière. Check hier.

'Waterrijk polderlandschap' - olieverf op doek: Jacob Ritsema (kavel 119, Veilinghuis Onder de Boompjes, Leiden)

VEILINGHUIS ONDER DE BOOMPJES LEIDEN - December veiling - 12 t/m 14 december (timed online) - met het Noordeinde in Den Haag door Franz Helfferich, Fabius, Van der Nat, Poggenbeek, Willem de Zwart, Raaphorst, W.G.F. Jansen, Hart Nibbrig, aardbeitjes door Van Dam-van Isselt, Elchanon Verveer, W.C. Nakken, Tholen, Willem Elisa Roelofs, A.C. van den Berg, een Italiaanse stad aan het water door P.C. Dommershuijsen, Kever, Willy Sluiter, Vertin, Antoinette van Hoytema, Eversen, Jacob Ritsema, Willem Weissenbruch, Cornelis Kuypers, Wandscheer, Van Vuuren, Toorop, Van Essen, Scherrewitz, Van Daalhoff, Van Mastenbroek, Breman, Mauritz Monnickendam, De Bruin, Taanman, Van Regteren Altena, Mesdag-van Houten, Hoynck van Papendrecht, De Bock, Koppenol en Valkenburg. Check hier.

Tentoonstelling: 'Kunstenaarsdorpen' - Zuiderzeemuseum - Enkhuizen

In navolging van het Franse Barbizon, ontwikkelden in de negentiende eeuw verschillende andere Europese dorpen zich tot kunstenaarsdorp. Volendam, Urk, Katwijk en Domburg zijn hiervan bekende voorbeelden. Deze vier dorpen vormen het uitgangspunt voor de tentoonstelling Kunstenaarsdorpen in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen.

De grote blikvanger van de tentoonstelling is de imposante salonopstelling met ruim tachtig kunstwerken uit meer dan veertig verschillende Europese kunstenaarsdorpen, waaronder werk van Max Liebermann, Jan Toorop, Paul Signac en Gustave Courbet. Authentieke schilderskisten, alledaagse gebruiksvoorwerpen, kledingstukken, persoonlijke verhalen en vele historische ansichtkaarten maken het bijzondere verhaal en karakter van de verschillende kunstenaarsdorpen uit de negentiende eeuw compleet. Te zien van 10 december 2022 tot en met 10 april 2023 in het binnenmuseum van het Zuiderzeemuseum. Meer informatie hier.

Tentoonstelling: 'Rob Graafland - pionier van het Limburgse schilderleven' - Museum Valkenburg

Met deze tentoonstelling 'Rob Graafland (1875-1940) - pionier van het Limburgse schilderleven' richt Museum Valkenburg de focus op een kunstenaar die mag worden beschouwd als de grondlegger van de het artistieke leven in Maastricht. Aan de hand van ruim vijftig schilderijen en aquarellen wordt de ontwikkeling van de schilder Rob Graafland geschetst.

De schilder en illustrator jonkheer Rob Graafland verliet in 1898 als 23-jarige Amsterdam om in Maastricht docent tekenen te worden aan het nieuw opgerichte Stadsteekeninstituut, waaraan jonge ambachtslieden zich in de avonduren bekwaamden in de technische vaardigheden van het tekenen. In 1902 riep Graafland daarnaast de Zondagsschool voor Decoratieve Kunsten in het leven, waaraan hij zijn beste leerlingen van het Stadsteekeninstituut leerde tekenen en schilderen naar de natuur. In de daaropvolgende twee decennia stond Graafland aan de basis van de opbloei van de schilderkunst in Zuid-Limburg. Dankzij zijn teken- en schilderlessen én de algemene vorming die hij zijn Zondagsschool-leerlingen, de meesten jonge ambachtslieden met een toekomst in de Maastrichtse aardewerkindustrie of het vak van decoratief huisschilder, meegaf, kozen veel van die leerlingen, waaronder Henri Jonas, Jos Postmes, Jan Grégoire en Edmond Bellefroid, later voor een toekomst als beeldend kunstenaar. Te zien in Museum Valkenburg tot en met 22 januari 2023. Meer informatie hier.

Via Instagram: @villamondriaan

Deze winter kun je in museum Villa Mondriaan genieten van de werken van de Amsterdamse Joffers, die net als Mondriaan aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam studeerden. In tegenstelling tot Mondriaan bleven de Joffers vasthouden aan een figuratieve en meer traditionele schilderstijl. Terwijl de abstracte composities van Mondriaan nog altijd wereldberoemd zijn, zijn de portretten en stillevens van de Joffers in de loop van de tijd in de vergetelheid geraakt.

Wil je graag meer weten over deze vrouwen en hun werk? Op zaterdag 17 december geeft Bram Wildeman, geboren en getogen in Winterswijk, een lezing waarin hij zijn liefde voor de Amsterdamse Joffers graag met je deelt. De lezing vindt plaats in de tentoonstellingszaal van 15:00 tot 16:00. Meer informatie is te vinden op onze website.

Bekijk de post op instagram hier.

Biografie: Dirk de Vries Lam

Het hoogtepunt van de carrière van de Leeuwarder Dirk de Vries Lam kent zijn hoogtepunt niet op het artistieke vlak, maar in het onderwijs. Hij wordt vooral herinnerd als directeur en vernieuwer van het lesprogramma aan de Groningse Academie Minerva. Dat doet zijn schilderkunst echter te kort.

Dirk de Vries Lam (Leeuwarden, 1869 - Groningen, 1937) wordt op 20 januari 1869 geboren in Leeuwarden als zoon van de apotheker Herman Lam en Willempje (de Vries) Reilingh. Hij is vernoemd naar zijn grootvader, de Groningse arts Dirk de Vries Reilingh. De Vries Lam krijgt aan de Leeuwarder HBS tekenles van Jan Bubberman die later ook stadgenoten Ype Wenning en Piet van der Hem klaarstoomt voor een carrière in de hoofdstad. Dirk vertrekt in 1888 naar Amsterdam, waar hij studeert aan de Rijksschool voor Kunstnijverheid. Een opstapje naar de Rijksakademie van beeldende kunsten waar hij bij August Allebé de middelbare akte voor tekenen en bij de beroemde architect Pierre Cuypers de middelbare akte voor bouwkunde behaalt.

'Westerkerk en Westfriese Munt te Enkhuizen' - olieverf op doek: Dirk de Vries Lam (herkomst: coll. Zuiderzeemuseum Enkhuizen)

Lam wordt in 1891 benoemd tot leraar aan de Teekenschool voor Kunstambachten in Amsterdam. Vier jaar later verhuist hij naar Enkhuizen, waar hij dan werkt aan de plaatselijke H.B.S. Aan de Zuiderzee vindt hij behalve in de Haringstad ook zijn inspiratie in Monnickendam, Volendam en Hoorn. Op 20 september 1897 krijgt Lam bij Koninklijk Besluit toestemming de naam De Vries aan zijn achternaam toe te voegen. Hij trouwt in 1900 met Sara Jacoba Maria de Gavere (1872-1953). In 1903 wordt hij benoemd tot directeur van Academie Minerva in Groningen, waar hi zich inzet voor meer aandacht voor kunstnijverheid. Hij voegt vakken als lithografie, batikken en stofferen toe aan het lessenpakket. Later is hij initiatiefnemer voor de opleidingen bouwkunde en meubelmaken. Ook de klassieke schilderlessen krijgen een andere inhoud: meer buiten werken en minder binnen kopiëren naar klassieke voorbeelden. De Vries Lam blijft tot 1934 aan de school verbonden. Zijn inspanningen kunnen niet verhinderen dat de school zijn onafhankelijkheid verliest en opgaat in een grotere M.T.S. (pas in de jaren '70 wordt het weer een zelfstandige kunstacademie). Tot zijn leerlingen behoren onder andere Jan Altink, Johan Dijkstra, Bart Peizel en Jan Wiegers die later bekend worden als De Ploeg.

'Vrouw met kindje in straatje te Volendam' - olieverf op doek: Dirk de Vries Lam (herkomst: coll. Zuiderzeemuseum Enkhuizen)

Dirk de Vries Lam overlijdt in 1937, enkele jaren na zijn pensioen in Groningen. In een recensie in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift over de tentoonstelling met zijn nagelaten werk die wordt georganiseerd bij het Groningse genootschap Pictura, vraagt kunsthistoricus Knuttel zich af of de schilder zichzelf misschien te kort heeft gedaan: 'Thans, op dit leven terugziende, kan men zich afvragen of De Vries Lam er goed aan gedaan heeft zooveel te offeren, of hij de wereld misschien méér gegeven zou hebben door zich meer uitsluitend te wijden aan zijn kunst, maar wie is er die hierin oordeelen zal? Aan ons is het dankbaar te aanvaarden het vele schoons dat hij tot stand bracht.' Werken van De Vries Lam zijn te vinden in de collectie van het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. In Groningen is ook een straat naar hem vernoemd.

Special Offer!

Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.

Op donderdag 15 december wordt bij DuMouchelle's Art Gallery in Denver een breiende moeder met een kind in een rieten wieg door Hein Kever (1854, Amsterdam - 1922, Laren) geveild. Op de achterkant een etiket van kunsthandel 'Holland Art Galleries' van A. Preyer in de Amsterdamse Kalverstraatt. Het werk is afkomstig uit de collectie van de bekende autofabrikant Horace E. Dodge. Richtprijs 1000-1500 dollar. Meer informatie hier.

*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.

Het boek De schilders van Amsterdam (2022), dat ik schreef samen met kunsthistoricus Werner van den Belt, gaat over kunstenaars die verslag doen van de ontwikkeling van het Amsterdam van hun tijd. Vijf eeuwen schilderkunst in de hoofdstad. Van Rembrandt tot Breitner en van Monet tot Max Beckmann. Meer informatie en bestellen kan hier.

Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!