De onbekende lijst, een nieuw boek & twee jaar gevangenis - Editie #157
Maandelijkse nieuwsbrief over de schilders van de Haagse School.
Welkom bij de 157ste editie van de Haagse School Nieuwsbrief.
Een boek over de schilders van een stad die zo veel en zo snel verandert als Rotterdam was zeker een uitdaging. Werner van den Belt en ik hebben het voor elkaar gekregen. Met gepaste trots kunnen we ons nieuwe boek De schilders van Rotterdam aankondigen. Het verschijnt in november bij Uitgeverij WBOOKS. Alweer ons derde gezamenlijke boek! Zoals altijd was het maakproces een ontdekkingstocht. We hebben van elkaar kunnen leren en elkaar uitgedaagd om ieder vanuit zijn eigen kracht en expertise de geschiedenis van vijf eeuwen schilderkunst in Rotterdam te ontginnen en te doorgronden. Om de opgedane verhalen vervolgens te verenigen op basis van ons uitgangspunt, de leidende vraag voor dit boek: bestaat er zoiets als Rotterdamse schilderkunst?
Ontdek de Laurenskerk als baken van kunstenaars. De Zandstraatbuurt als het Montmartre van Rotterdam, totdat de sloophamer kwam. Beleef hoe de havens onstuimig groeiden en het mastenwoud verandert in een wolkendek van rookpluimen. Ervaar het onvermijdelijke bombardement. En de wederopbouw. De schilders van Rotterdam legden het vast.
Van Verschuier tot Jongkind en De Lorme tot Langendijk. Van Richters tot Van Mastenbroek, Toorop, Gubbels en Van Lieshout. Ons boek gaat niet over Pieter de Hoogh, Breitner, Kees van Dongen of Willem de Kooning. Zij werden in Rotterdam geboren, maar wilden er niet zijn. Wij onderzochten de levens, de werken en inspiratiebronnen van kunstenaars die zich vereenzelvigen met de enerverende geschiedenis van de koopmansstad aan de Maas.
Rotterdam is een stad voor kunstenaars die het water en het werk niet schuwen maar omarmen. Hoge luchten, volle kades en de weerbarstigheid van hout op steen en stoom op staal in weer en wind. Handen uit de mouwen. Pen op papier, kwasten op het doek, glas in lood of een spuitbus op de muur. De drager is vaak bijzaak. Als het maar werkt; gedreven door en vaak zelfs drijvend óp het water.
Mijn persoonlijke, speciale dank gaat ook uit naar Ron van Driel van Kunsthandel van Driel in Rotterdam die met zijn kennis, kunde en archief heeft bijgedragen en enkele van zijn werken ter beschikking heeft gesteld voor reproductie. En Wilma van Giersbergen, kunsthistoricus en onderzoeker bij het Stadsarchief Rotterdam. Niet alleen heeft zij met haar onderzoek en publicaties belangrijk werk gedaan voor het ontsluiten van kennis over de schilders van Rotterdam, zij is ook bereid geweest het voorwoord te schrijven.
Aankomende veilingen
VEILINGHUIS VAN SPENGEN HILVERSUM - Timed-Online schilderijen tot 1 oktober - Spohler, Eversen, W.G.F. Jansen, Constant Artz, Willem Maris, Eerelman, Ronner-Knip, Andries van den Bergh, Simon Maris, Johan Hendrik Kaemmerer, Voerman, De Bock, W.J. Schütz, Wijsmuller, Arnold & Edzard Koning. Koppenol, een moeder met kinderen bij een poortje door Striening, Helfferich, Gabriël, Bodifée, Akkeringa, Spoel, Hollander, Bilders van Bosse, Van der Weele, Steelink jr. Hanse, Cornelis de Bruin, Marius Bauer, Ter Meulen, Gruijter, Julius van de Sande Bakhuyzen, Eickelberg, Stutterheim, Dommersen, Windt, Willem Roelofs, De Haas, J.H.B. Koekkoek, Geijp, Weegewijs, Bertha Valkenburg, Mesdag van Houten, Antoni de Jonge, Grolman, Heijl. Schipperus, Deutmann, Van der Tonge, Sterre de Jong, Van Houten, Dommelshuizen, Gerard Koekkoek en Van Beek. Check hier.
HESSINK’S FINE ART AUCTIONEERS BEEK - Europese Kunst & Antiekveiling - 5 oktober - met Weiland, Van Beek, Rip en H.J. Wolter en een haan en drie hennen door Lammers. Check hier.
VENDU NEXTDOOR DEN HAAG - Premium Part 2 - 8 oktober - met Van Beek, Van der Nat, Van Dort sr., Willem de Zwart, Groenewegen, Mesdag-van Houten, Willy Sluiter, Jan Weissenbruch, Willem Weissenbruch, Weiland en Van Konijenburg. Check hier.
TWENTS VEILINGHUIS ENSCHEDE - oktoberveiling - 10, 11 & 12 oktober - met Hulk, Raaphorst, Constant Artz, Tholen, Wiggers, Van Soest, Willem Weissenbruch, Van Mastenbroek, Van Kregten, Cees van Waning, W.G.F. Jansen, Willy Sluiter, Windt, Markus, Bas Veth, Dingemans, Schiedges, Pletser, Rabbers, Geijp, Burgers, Van der Stap, Tjarda van Starkenborgh, Eickelberg, De Haas, Nefkens, Oppenoorth, Dankmeijer en een stillleven met gevogelte door Tavenraat. Check hier.
VENDU ROTTERDAM - Algemene Veiling - 23 en 24 oktober - met Schaap, Johannes Huygens, Van der Wissel, Wijtkamp en Van der Stap. Check hier.
Lezing: Anthonie van Teijn
Anthonie van Teijn (1863-1943), was de zoon van een joodse slager uit Naaldwijk. Schilder, etser, boekbandontwerper, aquarellist, illustrator, ontwerper van ex-libris, tekenaar. Geïnspireerd door het werk van Jozef Israëls, besloot hij een schildersopleiding in Den Haag te volgen. In 1892 vertrok hij naar Parijs om als kunstenaar te werken. In Montmartre, in het fin de siècle het kunstenaarsquartier van Europa, leerde hij Renoir en Van Gogh kennen.
Zijn werk sloeg aan. Onder de naam Antoine Vanteyne exposeerde hij tijdens bekende tentoonstellingen, schilderde in opdracht in heel Zuid-Europa en illustreerde hij boeken, zoals voor dichter Paul Verlaine. Anton kwam regelmatig terug naar het Westland om te schilderen en tekenen. De Tweede Wereldoorlog dwong hem om in 1939 definitief naar Nederland terug te keren. Van Teijns werk, waaronder Parijse straattaferelen en typisch Westlandse doorkijkjes, is terug te vinden in diverse musea, archieven en privécollecties.
In de lezing “Contrasten in licht” krijgt u een overzicht van leven en werk van deze veelzijdige, soms vergeten, Westlandse kunstenaar. Aan de hand van verhalen, schetsen en historisch bronnenmateriaal neemt spreker Roald van Elswijk u mee naar Parijse boulevards, de Rivièra en weer terug naar Naaldwijk. In het eerste deel staan Anthonie van Teijns jeugd en de ontwikkeling tot schilder centraal, het tweede deel staat in het teken van de historische nalatenschap van Van Teijn, in Nederland en (deels) in Frankrijk.
Roald van Elswijk (1974). is historisch taalwetenschapper en werkzaam als onderzoeker, docent en publicist. Van 2008 tot 2012 werkte hij als onderzoeker bij de Rijksuniversiteit Groningen. Eigen onderzoek richt zich met name op joods erfgoed en Holocauststudies. De lezing vindt plaats op 13 november in het Pleincentrum aan het Wilhelminaplein in Naaldwijk en start om 20:00 uur. Inloop met koffie/thee vanaf 19.30 uur. Voor leden is de toegang gratis. Niet-leden zijn ook welkom met een toegangsprijs € 5.00. De prijs van de koffie bij binnenkomst is hierbij inbegrepen. Meer informatie hier.
Nieuws: twee jaar gevangenis voor soep over de zonnebloemen van Van Gogh, terwijl dezelfde daad na het vonnis nogmaals is begaan
De twee activisten die in 2022 soep gooiden over een versie van de Zonnebloemen van Vincent van Gogh in de National Gallery in Londen hebben gevangenisstraffen gekregen. De 23-jarige Phoebe Plummer moet twee jaar de gevangenis in en 22-jarige Anna Holland twintig maanden. De klimaatactivisten voerden actie namens Just Stop Oil, een actiegroep tegen fossiele brandstoffen. De lijst werd beschadigd, maar het schilderij uit 1888 bleef ernstige schade bespaard tijdens de actie.
Drie activisten van dezelfde groep gooiden enkele uren na de uitspraak op 27 september opnieuw soep over twee Van Goghs uit de Zonnebloemen-serie in de National Gallery. Volgens het museum zijn er drie mensen gearresteerd. De schilderijen lijken wederom niet beschadigd te zijn.
Met een glimlach
Phoebe Plummer zei in de rechtszaal nog dat ze elke straf "met een glimlach op het gezicht" zal accepteren. "Ik heb deze keuzes gemaakt omdat ik geloof dat geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid de beste, zo niet de enige, methode is om de wereld te beschermen tegen de steeds erger wordende klimaatramp." De rechter benadrukte dat Plummer en Holland geen recht hadden om de soep te gooien. "En jullie arrogantie om iets anders te denken verdient de sterkst mogelijke veroordeling." Bij het bepalen van de straf heeft de rechter er ook rekening mee gehouden dat het schilderij beschadigd had kunnen worden als de soep langs de lijst zou sijpelen. "Dat had het schilderij onherstelbaar kunnen beschadigen."
Voorbeschouwing: ‘J.H. Wijsmuller, schilder van het mooie Nederland’ - Voermanmuseum - Hattem
Het Voerman Stadsmuseum Hattem organiseert van 12 november t/m 8 april 2025 de tentoonstelling ‘J.H. Wijsmuller, schilder van het mooie Nederland’ over de kunstschilder Jan Hillebrand Wijsmuller (Amsterdam, 1855 – aldaar, 1925).
Hoewel de veelzijdige Wijsmuller lange tijd in de schaduw van zijn tijdgenoten stond, wordt hij inmiddels beschouwd als een belangrijke schilder uit de Haagse School. Hij werd geroemd om zijn precieze en nauwgezette werken. Daarnaast bezat hij ook het vermogen om met een impressionistische stijl de wereld te verbeelden met veel licht en kleur. Zijn landschappen, stadsgezichten, marines en portretten zijn tijdloos en blijven tot op de dag van vandaag inspireren.
Wijsmuller bezocht regelmatig Hattem en hij schilderde er diverse stadsgezichten. Hiervan bevindt zich ook een in de collectie van het Voerman Stadsmuseum Hattem. De expositie toont een selectie van Wijsmullers meest indrukwekkende werken. Van serene landschappen en stadsgezichten tot levendige zeegezichten. Meer informatie volgt later hier.
@rijksmuseum via LinkedIn
Wat is het geheim achter de lijst van dit schilderij?
In dit schilderij portretteert Bauer het leven in Benares, een van 's werelds oudste steden gelegen aan de rivier de Ganges, in een idyllische omgeving. Bauers zes maanden durende reis door India in 1897 bood hem inspiratie voor de rest van zijn leven. Men dacht dat de originele lijst van het schilderij verloren was gegaan. Totdat een veilingmeester contact met ons opnam. Na onderzoek kwamen we erachter dat het de originele lijst is!
🖼️ Benares, Marius Bauer, 1913
Bekijk de volledige post op LinkedIn hier.
@demesdagcollectie via Instagram
‘Rivierlandschap’ is waarschijnlijk geschilderd langs de Rijn toen Théophile de Bock een tijdje in Renkum woonde. Hij schreef in die periode een boek over Jacob Maris, die toen al was overleden. Met zijn torenhoge wolken, harmonieuze compositie en relatief rustige penseelvoering is dit schilderij van De Bock een eerbetoon aan Maris.
Théophile de Bock werkte voor de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij. Daar werd hij ontslagen, omdat hij tijdens zijn werk meer met tekenen en schilderen bezig was. De Bock legde zich daarna volledig toe op het kunstenaarsvak. Hij kreeg les van onder andere J.W. Borsselen en J.H. Weissenbruch. In 1872 debuteert hij op de tentoonstelling Levende Meesters in Den Haag.
Later werd hij vrienden met de broers Jacob en Willem Maris. Als De Bock veel kritiek krijgt op een schilderij dat hij in 1875 tentoonstelt, neemt Jacob Maris het voor hem op en koopt het schilderij dat hij erg mooi vindt. Willem Maris voorziet De Bocks landschappen soms van koeien en andere figuren. Hij schildert ook mee aan Panorama Mesdag.
Ondanks dat hij veel kritiek blijft krijgen op zijn werk, zijn voorstanders van de Haagse School enthousiast over zijn werk. Ook Van Gogh is overtuigd van het ‘schilders-temperament’ van De Bock. Zelf zegt hij erover: ”Laat de spin haar web maken, de vogel vliegen, de visch zwemmen, een worm kruipen, een kikvorsch springen, maar laat mij schilderen op mijn manier…”.
🖼️ ‘Rivierlandschap’ (1895-1902) van Théophile de Bock
Bekijk de volledige post op Instagram hier.
Het aanbod / resultaat
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot Marktplaats. Elke editie treft u hier een werk dat te koop wordt aangeboden of recent is verkocht.
Bij Broward Auction Gallery LLC in Florida (VS) wordt op 17 november een havengezicht met een groot zeilschip door Hendrik Willebrord Jansen (Nijmegen, 1855 - Zeist, 1908) aangeboden. Jansen ging naar de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam en werkte daarna in Arnhem tot 1883, in Doesburg tot 1889, in Amstelveen tot 189 en in Amsterdam tot 1903 waarna hij tenslotte neerstreek in Zeist. Jansen reisde onder andere naar Hamburg en Venetië. Tijdens zijn leven was hij geliefd en genoot hij ook een zekere bekendheid. Jansen was lid van Arti et Amicitiae te Amsterdam. Zijn werk is te vinden in onder andere De Mesdag Collectie, Den Haag, Museum Flehite, Amersfoort, Katwijks Museum, Collectie Gemeente Doesburg en het Stadsarchief Amsterdam. Meer informatie hier.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Het boek De schilders van Amsterdam (WBOOKS, 2022) maakte ik samen met kunsthistoricus Werner van den Belt. Het gaat over de kunstenaars die verslag doen van de ontwikkeling van het Amsterdam van hun tijd. Vijf eeuwen schilderkunst in de hoofdstad. Van Rembrandt tot Breitner en van Monet tot Max Beckmann. Meer informatie en bestellen kan hier, via uitgeverij WBOOKS.
altijd weer prettig informatief,de kunstzinnige blik verwijdend,jan hoekstra