Haagse School: een houtsnijder, focus op verzamelaars & de vrouwelijke kant - Editie #117

Aankomende veilingen

VEILINGHUIS ALD FRYSLAN IJLST - Maartveiling - 30 maart schilderijen - met Thöne, Markus, Doeleman en een slootje door Bauffe. Check hier.

CATAWIKI ASSEN - Classical Artworks Auction (Dutch & Belgian Art 1800-1950) - tot 31 maart - met Nakken, Hermanus Koekkoek jr., Mesker, Martens, Eickelberg, Koster, Christiaan Dommelshuizen, Hilleveld, Van Bommel, Schouten, Van Vuuren, Nefkens, Jacobus Tjarda van Starkenborgh, De Bock, Smits en een duingezicht met Alkmaar in de verte door George ten Berge. Check hier.

VENDUE NEXTDOOR DEN HAAG - Timed Online - tot 4 april - met J.J. van de Sande Bakhuyzen, een Algerijns poortje door Gerard Muller, Schregel, Van der Valk, Willem Weissenbruch, Hijner en een duinlandschap door Louis Hartz. Check hier.

'Hollandse platbodems op zee' - olieverf op doek: J.W. de Gruyter (Twents Veilinghuis, kavel 1022)

TWENTS VEILINGHUIS ENSCHEDE - Aprilveiling - vanaf 7 april - met Cossaar, Gruyter, Bogman, Rabbers, Coster, De la Rivière, Cornelis de Bruin, Hendrik Schild, Johannes Lion, Markus, Kooper, Van Assendelft, Sijthoff en een boerderij door Berend Brouwer. Check hier.

Tentoonstelling: Door schoonheid omringd - Stedelijk Museum Kampen

De tentoonstelling ‘Door Schoonheid Omringd’ in het Stedelijk Museum van Kampen geeft een inkijkje in een negentiende eeuwse verzameling van een welvarend Kamper echtpaar. Peter Engelenberg (1840-1902) en zijn vrouw Jeanne Persille (1855-1921) hebben een prachtig (en voor hun tijd groot) legaat nagelaten aan de gemeente Kampen. De verzameling bestaat uit Japans en Chinees porselein, meubilair en een collectie van 37 schilderijen. Ruim 100 jaar na de schenking toont Stedelijk Museum Kampen de schilderijencollectie van het echtpaar. De verzameling geeft een goed beeld van wat een negentiende eeuws verzamelaarsechtpaar mooi vond. Van Hollandse meesters en romantische (ijs)taferelen en genrestukken – van onder andere Schelfhout, Bles en Ten Kate, tot een ruime selectie kunstenaars uit de Haagse School, waaronder Hendrik Mesdag, Willem Roelofs, Simon Kever, Philip Sadeé en Louis Apol. Meer informatie hier.

Tentoonstelling: ‘Zielsverwanten Andries Bonger en Odilon Redon - Van Gogh Museum - Amsterdam

'Boeddha' - lijmverf op doek: Odilon Redon (herkomst: coll. Van Gogh Museum Amsterdam)

Andries Bonger (1861-1936) was een Nederlandse verzamelaar – én goede vriend van de broers Vincent en Theo van Gogh. Andries was bovendien de broer van Theo’s vrouw Jo Bonger, die later de Van Gogh-collectie beheerde en daarmee aan de basis stond van het Van Gogh Museum. Hij woonde net als Vincent en Theo enige tijd in Parijs. Daar leerde hij de Franse kunstenaar Odilon Redon (1840 - 1916) kennen, met wie hij een hechte vriendschap opbouwde. Ze deelden een passie voor muziek, literatuur en kunst. Tussen 1894 en 1908 bracht Bonger een indrukwekkende collectie kunstwerken van Redon bijeen: duistere houtskooltekeningen, maar ook kleurige pastels, schilderijen en wanddecoraties. Hij toverde er zijn Amsterdamse woning mee om tot een waar Parijs’ paleis. Bonger zag het mysterieuze werk van de symbolistische kunstenaar als absoluut hoogtepunt van de eigentijdse kunst. Redon zette niet de zichtbare werkelijkheid, maar het eigen onderbewuste en de ideeënwereld centraal in zijn werk. Andries Bonger en Odilon Redon schreven elkaar honderden brieven waarin ze hun gedachten deelden over Redons werk en Bongers verzameling. In de tentoonstelling zie je meer dan dertig werken van Redon uit de verzameling van Andries Bonger die in het bezit zijn van het Van Gogh museum. Meer informatie hier.

Beurs: The Online Dutch Arts & Antiques Fair - online

'Le Coureur de Jupons (Comte Boni de Castellane)' 1900 - pastel op papier: Willy Sluiter (herkomst: coll. Dolf D. van Omme)

Met aanhoudende COVID-beperkingen, heeft een groep Nederlandse antiquairs de krachten gebundeld om van donderdag 7 tot zondag 10 april voor de tweede keer de online kunstbeurs The Daaf (The Online Dutch Arts & Antiques Fair) te organiseren. Een ​​korte en pittige online beurs. Alle deelnemers zijn lid van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Beeldende Kunst & Antiekhandel (KVHOK), waardoor een hoog kwaliteitsniveau en een grote diversiteit aan objecten wordt gegarandeerd. De bijna 50 deelnemers bieden elk 21 werken uit hun collectie aan. Er zullen dus bijna 1000 kunstwerken vertegenwordigd zijn, exclusief op de website van The Daaf. De beurs sluit op zondag 10 april om 21.00 uur. Meer informatie over de deelnemers hier.

Via Instagram: @museumpaultetarvanelven

SYMPOSIUM ‘De vrouwelijke kant van de 19de eeuw’ op 29 april in Delft.

Het 19de-eeuwse huismuseum van kunstenaar Paul Tetar van Elven te Delft organiseert op vrijdag 29 april een symposium getiteld 'De vrouwelijke kant van de 19de eeuw'. Enkele vooraanstaande kunsthistorici en een kenner van het werk van Thérèse Schwartze zullen spreken over de rol van de vrouw in de kunst en de maatschappij.

Vrouwen in de (kunst)geschiedenis hebben vaak een bijrol gespeeld. In dit symposium komt een aantal thema’s over vrouwen in de 19de eeuw aan bod. De aanleiding voor het symposium is de tentoonstelling over de meest succesvolle Nederlandse vrouwelijke kunstschilder Thérèse Schwartze (1851-1918), die nog t/m 8 mei in het museum te zien is.

SPREKERS

Cora Hollema (Gastconservator bij Museum Paul Tetar van Elven): "Thérèse Schwartze, haar klant was koning".

Hanna Klarenbeek (Conservator bij Paleis het Loo): "Penseelprinsessen & broodschilderessen. Kunstenaressen in de 19de eeuw".

Mirjam Westen (Conservator Contemporary art, art critic bij Museum Arnhem): "Nieuwe perspectieven getemperd door oude denkpatronen?".

Johan de Haan (Hoofd Kennis en Collectie bij Paleis het Loo): "Trendsetters of trendvolgers?".

Dagvoorzitter Carin Kraal – van der Leeuw bestuurslid Museum Paul Tetar van Elven.

Meer informatie en aanmelden www.tetar.nl

Bekijk volledige post op Instagram hier.

Biografie: Jaap Veldheer

Jaap Veldheer staat vooral bekend als 'houtsnijder', maar de geboren Haarlemmer begon als schilder. Met het vastleggen van zijn favoriete thema, dorpen aan zee, groeide hij uit tot een gevierd graficus en één van de grondleggers van de nog immer voortdurende kunstenaarstraditie in Bergen aan Zee.

Jaap Veldheer en Eddy van der Velde, Huisduinen (herkomst: coll. RKD)

Jacobus Gerardus 'Jaap' Veldheer (Haarlem, 1866 – Blaricum, 1954) wordt op 4 juni 1866 geboren in Haarlem als eerste kind van de huisschilder Jan Willem Veldheer en Neeltje Rosina de Visser. Bijna tien jaar later volgt nog een zusje. Van 1889 tot 1891 studeert Jaap aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. In het laatste jaar van zijn studie wordt hij ook toegelaten als lid van de Amsterdamse kunstenaarsvereniging Arti et Amicitiae, waar hij tijdens voor- en najaarstentoonstellingen zijn schilderijen toont tussen de groten van de Haagse School en de Amsterdamse Tachtigers. Toch richt hij vanaf dat moment zijn inspanningen steeds minder op het penseel, maar vooral op de pen, als kunstcriticus voor ondermeer dagblad Het Vaderland. Het blijkt een opmaat naar zijn uiteindelijke grote liefde; het snijmes voor houtgravure.

'Tree near the water, a city in the background' - houtgravure: Jacobus Gerardus Veldheer (herkomst: voorm. Veilinghuis Bubb Kuyper)

De eerste houtsnede die Veldheer maakt is een gezicht op het Belgische stadje Visé, waarvoor hij schetsen maakte tijdens zomervakantie aan de Maas. 'Zoo werd dus op het atelier een plaats ingeruimd aan de pers. Adreskaartjes, monogrammen en ex-libris waren de eerstelingen in deze nieuwe lijn [...] Het duurde nu niet lang of een werk van grooter importantie zou aan breeder kringen Veldheer's talenten kennen doen,' schrijft Jan Veth in 1905 in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. In samenwerking met zijn collega W.O.J. Nieuwenkamp maakt Veldheer in 1897 de illustraties bij een boek over Oud-Hollandsche Steden aan de Zuiderzee, dat in 1900 gevolgd wordt door Oud-Hollandsche Dorpen aan de Zuiderzee. Met deze beide titels vestigt Veldheer definitief zijn naam als graficus. De kunstenaar heeft zich dan met zijn echtgenote Edivardina 'Eddy' van der Velde, gevestigd in Bergen aan Zee, waarover hij in 1906 het boek Het dorp Bergen publiceert. Veldheer neemt niet alleen het initiatief voor de oprichting van de plaatselijke VVV, hij is ook betrokken bij de totstandkoming van de eerste Kunstzaal in het dorp, een voorloper van de beroemde Kunstzaal van verzamelaar Piet Boendermaker en het KunstenaarsCentrumBergen. In 1911 richt Veldheer, samen met onder andere Simon Moulijn, de Vereeniging Ter Bevordering der Grafische Kunst op. Na zijn echtscheiding in 1914 verhuist Veldheer naar Blaricum, waar hij gaat wonen in de buurt van zijn vriend en collega Simon Moulijn. Twee jaar later trouwt hij met de twintig jaar jongere Amsterdamse Ida Titsingh.

'Monnickendam' - houtgravure: Jacobus Gerardus Veldheer (herkomst: coll. grafiekcollectie.nl)

'Le noire est la couleur la plus essentielle,' zo brengt de NRC een uitspraak van Odilon Redon in herinnering in een artikel uit 1926 over de ere-tentoonstelling ter gelegenheid van de zestigste verjaardagen van lithograaf Moulijn (1866 - 1948) en houtsnijder Veldheer in de zalen van kunstenaarsgenootschap Pulchri Studio. Jacobus Gerardus Veldheer overlijdt op 18 oktober 1954 op 88-jarige leeftijd in zijn woonplaats Blaricum. In 2017 was in Museum Krananburgh onder de titel 'Jaap Veldheer: Reiziger in grafiek' grafische kunst van zijn hand te zien. Onder andere het Rijksmuseum Amsterdam en het Huis van het boek in Den Haag, hebben werk van Veldheer in de collectie.

Special Offer!

Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.

Henriëtte Ronner-Knip (Amsterdam, 1821 – Brussel, 1909) is vooral bekend door haar vele schilderijen met katten. Bij Koller Auktionen in Zürich wordt tijdens de 'Gemälde des 19. Jahrhunderts' veiling op vrijdag 1 april dit landschap met koeien door Ronner-Knip aangeboden als Lot 3243. Taxateur Christiaan Lucht, zo meldt het veilinghuis, heeft de authenticiteit van het werk bevestigd. Het paneel is rechts onderin gesigneerd met "HK 1838". Wat betekent dat de schilderes, geboren op 31 mei 1821, het rond haar achttiende levensjaar heeft vervaardigd. Richtprijs 4000 - 6000 Zwitserse Franken. Meer informatie hier.

*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.

Met kunsthistoricus Werner van den Belt heb ik een boek gemaakt over de schilders van de Duin- en Bollenstreek (2021). Bestellen kan via de website van uitgeverij WBOOKS.

Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!