Haagse School: een Utrechtse oriëntalist, Hoge Luchten & een oproep voor Offermans - Editie #111
Aankomende veilingen
CATAWIKI ASSEN - Klassieke kunstveiling (Nederlandse en Belgische kunst 1800-1950) - tot 06-01-2022 - met Zandleven, Israëls, Ahrendts, Van Kregten, Wolbers, platbodems bij rustig weer door Hendrik Hulk, een meisje op het duin door Koppenol, Lapidoth, Artz, De Hoog, W.G.F. Jansen, Kleijn, J.H.B. Koekkoek, Jo Koster en Vertin. Check hier.
VENDU ROTTERDAM - Algemene veiling januari - online tot eind februari - met Abraham Hulk, Kees van Waning, Cossaar, Schipperus, J. ten Cate, Bogman sr., Bleuland van Oordt en Gunneweg. Check hier.
Vooruitkijken: 'Suze Robertson' - Panorama Mesdag & Noord-Veluws Museum- Scheveningen/Nunspeet
In november dit jaar is de honderdste sterfdag van Suze Robertson (17 december 1855, Den Haag - 18 november 1922, Den Haag). Het Noord-Veluws Museum en Museum Panorama Mesdag zullen, ter ere hiervan, twee elkaar aanvullende overzichtstentoonstellingen over de schilderes organiseren. Het Noord-Veluws Museum geeft een overzicht van haar schilderijen, terwijl in Museum Panorama Mesdag tegelijkertijd het werk op papier wordt tentoongesteld. In het kader van deze tentoonstelling wordt uitgebreid wetenschappelijk onderzoek verricht naar Robertsons werk en leven en wordt haar werkwijze voor het eerst onder de loep genomen. Bij de tentoonstellingen verschijnt een gezamenlijke publicatie. Auteurs zijn Suze Robertson-kenner Kees van der Geer, restaurator Annemiek van Stokkom en Suzanne Veldink, hoofd museale zaken Museum Panorama Mesdag. Het boek verschijnt begin april 2022 bij uitgeverij Scriptum Art Books. Meer informatie over de tentoonstelling in Panorama Mesdag hier. In het Noord-Veluws Museum hier.
Oproep: wie heeft werken van Tony Offermans?
De heer Hinno R.F. Böttger verzamelt al ruim 25 jaar het werk van Tony Offermans (1854 - 1911). De directe aanleiding voor deze verzameling is het feit dat Lien Hopman, de tweede echtgenote van de schilder, is overleden bij de familie Böttger thuis. Zij liet hen het schilderij 'De Klompenmaker' na. Wie heeft werk van Tony Offermans in zijn bezit, of weet waar het zich bevindt? Wanneer u foto's van schilderijen, schetsen of biografische gegevens heeft en deze zou willen delen, dan wordt dit erg op prijs gesteld. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Hinno R.F. Böttger via hinnorfboettger@gmail.com. Het uiteindelijke doel is om op termijn een mooie tentoonstelling te organiseren over deze Haagse bon vivant die juist in zijn schilderijen een carrière lang op zoek is gebleven naar de rust en eenvoud van het boerenleven. In een artikel van de Historische Kring Laren treft u al veel informatie over het leven en werk van de schilder, waarbij ook Böttger's relatie tot Lien Hopman de revue passeert. Lees het artikel hier.
Artikel: Hoge Luchten uit 't Rijks vormen inspiratiebron voor Bergse kunstenaars
Schatten uit het Rijksmuseum: Bergen op Zoom krijgt ze gewoon in de schoot geworpen. Daar liggen kansen die de stad moet grijpen. Zo opent het artikel in de krant BN/De Stem naar aanleiding van het bericht van Museum Het Markiezenhof dat zij in het voorjaar =gastgever mogen zijn van de reizende tentoonstelling 'Schatten uit het Rijks - Hoge Luchten', waarin werken van het Rijksmuseum worden aangevuld met werken van de musea die de tentoonstelling organiseren. Eerder waren er al tentoonstellingen te zien met de thema's 'Lage landen' en 'Koele wateren'. Momenteel is de tentoonstelling 'Hoge luchten' ingericht in Rijksmuseum Zutphen. Het initiatief 'Schatten uit het Rijks' heeft een eigen website waarop alle deelnemende musea, data en thema's uitgebreid beschreven staan. Meer informatie hier.
Via Instagram: @hanboersma
'Ezeltje rijden aan de kust' schoonmaken
Isaac Israëls heeft tijdens zijn leven verschillende interpretaties van dit tafereel geschilderd. Dit exemplaar is bijzonder door zijn afmetingen en mate van abstractie. De dikke penseelstreken kunnen zich zeker meten met die van Karel Appel of een andere moderne, abstracte schilder. Het schilderij was niet eerder schoongemaakt. Vooral de vergeelde vernis was een boosdoener die de sfeer en tonaliteit van het schilderij had veranderd ten opzichte van Israels' oorspronkelijke bedoelingen. De oude, verdonkerde en taaie vernis was moeilijk te verwijderen, vooral in de rillen van de dikke penseelstreken. Ook dit is op deze moeilijke plekken verwijderd met watten en chirurgisch gereedschap om het stralende beeld volledig weer te geven. Na het schoonmaken is de ijle, zilte zeelucht die Israels zo nauwkeurig met verf op het doek heeft vastgelegd, weer voelbaar. (vertaald)
Bekijk post op Instagram, met nog veel meer afbeeldingen van het proces hier.
Biografie: Willem de Famars Testas
Willem de Famars Testas werd geboren voor een militaire carrière, maar koos voor de kunst. Een barre reis, die voor hem vergelijkbaar was met een veldtocht, heeft uiteindelijk zijn carrière bepaald. De Famars Testas groeide uit tot één van de beroemdste oriëntalisten van Nederland.
Willem de Famars Testas (Utrecht, 1834 – Arnhem, 1896) wordt op 30 augustus 1834 geboren in Utrecht. Zijn vader Hendrik Jan is legerofficier en telg uit een roemrijk militair geslacht. Hij ziet zijn zoon graag in zijn voetsporen treden. Als dit niet lijkt te lukken is hij echter meer dan begripvol. In 1849 noteert hij in zijn dagboek: 'Onze oudste zoon Willem is reeds zijn 16e jaar ingetreden. In dit jaar heeft hij zijn Examen tot toelating voor het Instituut van Marine afgelegd, doch hij heeft niet voldaan.. En waarom niet? [...] Misschien was hij al te vrij [...] want ik houde mij overtuigd dat vele Jongelieden zijn toegelaten en geschikt gekeurd, die minder vlugheid, kennis en wetenschap bezitten dan hij. Thans zullen wij beproeven hem voor den Landdienst te bekwamen. Ik hoop zulks beter zal gelukken, even wel is mijne stellige gedachte, dat ook dit zijne eigenlijke bestemming niet behoorde te zijn. Zijn scheppend genie in het teekenen, en het gemak dat hij daarbij bezit, geven mij de overtuiging, dat hij onder behoorlijke leiding voorzeker een goed schilder zou kunnen worden.' Een jaar later wordt Willem door zijn vader geïntroduceerd bij de beroemde schilder Andreas Schelfhout in Den Haag, die hem aanbeveelt bij Jacobus van den Berg, directeur van de Teekenacademie. Van den Berg heeft op de zolder van zijn woning aan de Houtmarkt ook een atelier waar hij privéles geeft. Onder andere Thomas Simon Cool, Taco Scheltema en de latere criticus Johan Gram zijn er enige tijd medeleerlingen van Willem.
In mei 1858 vertrekt de dan 24-jarige schilder naar Egypte voor een reis langs de Nijl. De Famars is aangesteld als tekenaar en assistent van de Franse egyptoloog Emile Prisse d'Avennes (een ver familielid). De geplande vijf maanden worden twee jaren. Geplaagd door ziekte, hitte en heimwee sleept de jonge kunstenaar zich voort in het spoor van Prisse d'Avennes. Als tekenaar van de Egyptische en Islamitische monumenten is hij onmisbaar voor de tocht, dus naar huis gaan is geen optie. Ondanks zijn slechte fysieke gesteldheid aquarelleert en tekent De Famars in zijn vrije uren de landschappen en het straatleven in de plaatsen die hij tijdens de expeditie aandoet. In zijn dagboek beschrijft hij de mensen die hij ontmoet en de wonderlijke sensatie van de hasjiesj die hij rookt. De Egyptische reis blijkt een inspiratiebron voor de rest van zijn leven. De Famars exposeert na zijn thuiskomst schilderijen met oriëntaalse thema's bij kunstenaarsgenootschap Kunstliefde in Utrecht en op de jaarlijkse tentoonstelling voor Leevende Meesters. Hier wordt de Kunsthandel Goupil opmerkzaam op de schilder. Via deze kunsthandel zal De Famars niet alleen zijn werk verkopen, maar komt hij ook in contact met Jean-Léon Gérôme, de meest vooraanstaande Franse oriëntalist van dat moment. In 1868 maakt De Famars een nog grote reis door Egypte, Palestina en Syrië. Samen met Gérôme en enkele andere schilders. Na zijn terugkeer verhuist hij naar Brussel, waar dan een grote groep Nederlandse schilders werkzaam is. Evanals de gebroeders Oyens, Alma-Tadema, Ronner-Knip, De Haas en Roelofs wordt De Famars lid van de gerenommeerde Société Royale Belge des Aquarellistes. Hij groeit uit tot een internationaal gevierd schilder van oriëntaalse en historische schilderijen. Daarnaast maakt hij nu en dan ook enkele zomerse (boeren) taferelen en stadsgezichten. In 1882 trouwt De Famars in zijn geboorteplaats Utrecht met de Zeeuwse Francoise van der Mandere. Het echtpaar krijgt een zoon en een dochter.
Wanneer de vraag naar zijn werk afneemt keert het gezin De Famars Testas in 1891 terug naar Nederland. De schilder maakt nu regelmatig illustraties, onder andere voor de romans van Jacob van Lennep. Op 24 maart 1896 overlijdt Willem de Famars Testas in Arnhem. Zijn overlijden blijft relatief onopgemerkt in de nationale pers en de schilder raakt al snel in de vergetelheid. Zo verging het ook zijn reisdagboek en de brieven die hij vanuit Egypte naar zijn ouders stuurde. Totdat ze in 1988 werden 'teruggevonden' in het archief van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden door de egyptoloog Maarten J. Raven. Hij maakte er een lopend verhaal van dat gepubliceerd is onder de titel 'Reisschetsen uit Egypte 1858-1860'. Het werk van De Famars Testas maakt deel uit van de collecties van onder andere het Teylers Museum in Haarlem en het Rijksmuseum Amsterdam.
Special Offer!
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.
Een zomerlandschap door 'Willem Cornelis', een koeienkop door 'Jan Martinus' en een boerenerf met kippen door 'Marinus Adrianus'. Zo staat het in de catalogus. Het gaat natuurlijk om werken van Willem Cornelis Rip, Jan Martinus Vrolijk en Marinus Adrianus Koekkoek. Op dinsdag 18 januari gaan ze onder de hamer tijdens de 157-ste veiling van Historia Auktionen in Berlijn.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Heeft u tips of reacties? U wilt adverteren, of bijdragen aan de volgende edities? Dan kunt u rechtstreeks reageren op deze mail. Weest welkom!
Met kunsthistoricus Werner van den Belt heb ik een boek gemaakt over de schilders van de Duin- en Bollenstreek (2021). Bestellen kan via de website van uitgeverij WBOOKS.
Met kunstschilder en illustrator Gert-Jan Veenstra heb ik een boek gemaakt over Hobbe Smith - De Friese chroniqueur van Amsterdam (2018). Bestellen kan via de website van Uitgeverij Noordboek.
Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!