Haagse School: kunst in de metaverse, een paradijs aan de IJssel & een verbeten romanticus - Editie #102
Aankomende veilingen
VENDUE NEXT DOOR DEN HAAG - Online Only - 26 augustus tot 6 september - met Van der Tonge, Barbara van Houten, Bodifée, Linse, Gorter, een rustende boer door Van Konijnenburg, Plasschaert, Dommersen en studiekoppen door De Bus. Check hier.
VENDU ROTTERDAM - Kunst & Antiekveiling - 7 september - met Vertin, Dommelshuizen, Eversen, Morel, J.J.C. Spohler, Bosboom, Pruijs van der Hoeven, Ten Kate, Scheeres, Engelberts, J.H.B. Koekkoek, Pleijsier, W.G.F. Jansen, een besneeuwde landweg door Zilcken, Verschuur jr., De Haas, Constant Artz, Ronner-Knip, David Bles, Onderberg, Henkes, Van Gorkum jr., De la Rivière, H.W. Koekkoek, Van der Valk, Monnickendam en bloemen door Akkeringa. Check hier.

KORST VAN DER HOEFF DEN BOSCH - Kunst & Antiekveiling - 13 tot 17 september - catalogus vanaf 2 september online. Check hier.
Tentoonstelling: Gevangen in een paradijs - Voerman Museum - Zutphen
Beurs: TEFAF Online 2021
Van 9 tot 13 september 2021 is er een digitale editie van TEFAF, met meer dan 250 exposanten en een exclusief preview-evenement op woensdag 8 september. Bezoekers van TEFAF Online kunnen spannende nieuwe functies verwachten, belooft de organisatie. Elke exposant zal ook (maximaal) drie kunstwerken presenteren die in gesprek met elkaar één boeiend verhaal vertellen. De nieuwste TEFAF-verhalen nemen bezoekers mee naar huizen van verzamelaars, kunstenaarsstudio's en galerieën over de hele wereld. Daarnaast zijn er Virtuele TEFAF Talks, georganiseerd door de Financial Times, Apollo Magazine, AAMC, Larry's List en is er de mogelijkheid om aan te schuiven bij TEFAF Meet the Experts-gesprekken, om in contact te komen met toonaangevende experts uit de wereld van kunst en design. Ondermeer vertegenwoordigd zijn Kunstgalerij Albricht, Kunsthandel A.H. Bies, Kunsthandel Jacques Fijnaut en Daatselaar Fine Art & Antiques met werken van de Haagse School, naast andere gerenommeerde deelnemers als A. Aardewerk Antiquair, delfts blauw specialisten Aronson Antiquairs en oude meesters bijvoorbeeld bij Haboldt & Co en kunsthandel P. de Boer en modern werk bij Jaski Gallery. Meer informatie hier.
Via Instagram: @demesdagcollectie
Een idyllisch tafereeltje. In de zomer ging Willy Martens vaak naar Elspeet en Nunspeet, waar hij studies maakte van de plaatselijke boeren, zoals te zien is op dit kunstwerk. Hendrik Willem Mesdag heeft het schilderij vermoedelijk rechtstreeks van de kunstenaar gekocht. Mesdag en Martens waren namelijk vrienden.
‘Bij de put’ (c. 1895) van Willy Martens.
Bekijk de post op Instagram hier.
Biografie: Joseph Hartogensis
Joseph Hartogensis bleef in de kern een romanticus. Dat kwam niet alleen tot uiting in zijn werk, maar ook in zijn dramatische dood. De schilder stond meestal met één been in Duitsland en het andere in Den Haag. Totdat hij zijn (bewuste) fatale stap zijwaarts maakte, heeft hij altijd geprobeerd om zich als kunstenaar een plek te verwerven tussen zijn succesvolle tijdgenoten.

Joseph Hartogensis (Den Bosch, 1822 - Düsseldorf, 1865) wordt op 7 mei 1822 geboren in Den Bosch. Zijn vader, de van oorsprong Haagse advocaat Bernardus Hartogensis, is stichter van de synagoge in de Hertogstad. Zijn moeder Rebecca Cassel is van oorsprong Duits. Wanneer Joseph vijftien is volgt hij zijn eerste tekenlessen aan de aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Nijverheid in zijn geboortestad, maar de jonge tekenaar verhuist al snel naar Den Haag, waar hij les neemt op het atelier van Samuel Verveer. Hier maakt hij kennis met onder andere David Bles (1821-1899) en Jan Weissenbruch (1822 - 1880). De jonge schilders dromen samen van een grootse carrière. Op zijn twintigste vertrekt Joseph naar het Duitse Kleef, waar hij gedurende twee jaar werkt aan het bekende Zeichen-Collegium dat de landschapsschilder Barend Cornelis Koekkoek daar zes jaar eerder heeft opgericht.

Hartogensis reist afwisselend door Nederland, België, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Onderweg maakt hij schetsen en waterverftekeningen die hij thuis uitwerkt tot schilderijen en etsen. Thuis is vanaf 1848 weer Den Haag. Hier wordt hij lid van de Haagse Etsclub, die dan net is opgericht door zijn collega’s Van der Drift, Hardenberg, Craeyvanger en zijn vriend Jan Weissenbruch. Elke vrijdag komen de heren bijeen om samen te etsen. Een techniek die Hartogensis volledig in beslag neemt. Hij is de enige van de club die een eigen etspers aanschaft en zodoende een hoge productie heeft. Hoewel Hartogensis in 1852 ook lid wordt van kunstenaarsgenootschap Pulchri Studio, waar Weissenbruch en Bles in 1847 tot de stichtende leden behoorden, reist hij te veel om heel actief te zijn binnen het Haagse culturele leven. De schilder werkt in de jaren 1850 onder meer aan de Düsseldorfer Malerschule en in München, waar hij zich aansluit bij de Münchner Künstlergenossenschaft. Desondanks werkt hij ook veel in Nederland, waar hij duin- en zeegezichten maakt en schildert op de Veluwe. Vanaf 1857 woont Hartogensis een tijdje bij zijn oudere zus in Rotterdam. Hij schrijft aan zijn vriend, de architect en schilder Christiaan Kramm, dat hij hoopt bij de Oosterburen meer ‘liefhebbers’ voor zijn werk te vinden. Wie weet krijgt hij gelijk, want nog in datzelfde jaar verkoopt hij een schilderij aan Maria Nikolajevna Romanova, grootvorstin van Rusland.

De tobbende schilder werkt afwisselend in München en Düsseldorf waar hij zich aansluit bij de illustere kunstenaarsvereniging Malkasten. Hoewel hij met enige regemaat verkoopt en exposeert op tentoonstellingen van de Levende Meesters, bij Arti et Amicitiae in Amsterdam en Pulchri Studio, blijft het gehoopte grote succes uit. Het steekt dat zijn oude jeugdvrienden hun carrières bekronen met medailles en ridderordes. Op 16 juli 1865 verdrinkt Joseph Hartogensis zichzelf in de Rijn. Zo ging de schilder zijn jongere broer Mozes achterna, die zich in 1845 op vijftienjarige leeftijd van het leven had beroofd in de IJssel bij Deventer. Het Rijksmuseum bewaart een groot aantal etsen van Joseph Hartogensis en de kunstenaar is geportretteerd door vele vrienden en kennissen, waaronder Maurits Leon, Jan Weissenbruch en Jan Philip Koelman, waarbij vooral dat laatste portret een aangrijpend beeld toont van de afgetakelde kunstenaar. Ook het Kunstmuseum Den Haag en Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam bezitten werk van Hartogensis. Jacqueline Eschbach schreef in 2013 - verbonden aan de Universiteit Utrecht - de scriptie 'Joseph Hartogensis (1822-1865) en Johannes Tavenraat (1809-1881) en hun contacten met Duitse tijdgenoten'. Hierin beschrijft zij de levens van de beide schilders en hun relatie tot de Duitse kunstmarkt.
Special Offer!
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.
Bij het Münchener Kunstauktionshaus Neumeister wordt op 23 september een 'Holländische Landschaft mit Windmühle' door Paul Joseph Constantin Gabriël (1828, Amsterdam - 1903, Scheveningen) aangeboden. Een landschap met een bedekte hemel en een molen, dat qua kleur en compositie gek genoeg sterk aan de molens en moestuinen op Montmartre van Vincent van Gogh doet denken. Links onder gesigneerd. Richtprijs 2000 - 3000 euro. Meer informatie hier.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Heeft u tips of reacties? U wilt adverteren, of bijdragen aan de volgende edities? Dan kunt u rechtstreeks reageren op deze mail. Weest welkom!
Met kunsthistoricus Werner van den Belt heb ik een boek gemaakt over de schilders van de Duin- en Bollenstreek (2021). Bestellen kan via de website van uitgeverij WBOOKS.
Met kunstschilder en illustrator Gert-Jan Veenstra heb ik een boek gemaakt over Hobbe Smith - De Friese chroniqueur van Amsterdam (2018). Bestellen kan via de website van Uitgeverij Noordboek.
Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!