Haagse School Nieuwsbrief: Breitner House te koop, het model van de kunstenaar & een Van Gogh van zolder - Editie #141
Haagse School Nieuwsbrief: Breitner House te koop, het model van de kunstenaar & een Van Gogh van zolder - Editie #141
Maandelijkse nieuwsbrief over de schilders van de Haagse School.
Welkom bij de 141ste editie van de Haagse School Nieuwsbrief. Met heel veel veilingen, een zoldervondst, de Haagse School in Potsdam en het ‘Breitner House’.
Aankomende veilingen
ADAMS AUCTION AMSTERDAM - Kunst- en Antiekveiling / 5 - 6 juni - met H.B. Koekkoek, Hoppenbrouwers, Breuhuis, vissersboten aan het strand door Jacob Maris, Neuhuijs, Van der Waay, Tholen, een schelpenkar door Willy Sluiter, ‘omnibusses’ in Londen door Cossaar, Dupont, Weijns, Vaarzon Morel, Heijenbrock en Van Wijngaerdt. Check hier.
MEDUSA AUCTIONEERS BREDA - Voorjaarsveiling / 5 - 7 juni - met Jan Toorop, Willy Sluiter, Kruseman van Elten, een bosbeekje door Van Dokkum, Cornelis Kuypers, Münninghof en een stilleven door Pletser. Check hier.
ZUYDWAL VEILINGEN HUIZEN - Voorjaarsveling / 12 juni - met een portret van een meisje door Allebé, Willy Sluiter, Van der Waay, Toorop, Heijenbrock, Antoinette van Hoytema, J.H. Weissenbruch, Akkeringa, huisjes aan de Amstel door Wolter, Senf, Breman, Sijthoff, Van der Ven, Van Langen en een moeder met kind door Hart Nibbrig. Check hier.
VEILINGHUIS DE ELAND DE ZON AMSTERDAM - Zomerveiling / 26 - 30 juni - met Springer, een Don Quichotte door Jurres, een poppenhuis door Ansingh, Van Kregten, Hoogbruin, Bakker-Korff, Dina Lourens en W.G.F. Jansen. De volledige catalogus in de komende dagen online. Check hier.
VEILINGHUIS ONDER DE BOOMPJES LEIDEN - timed online veiling / 19 - 21 juni - catalogus online 10 juni. Check hier.
VEILINGHUIS OMNIA KOLHAM / 27 juni - Check hier.
VEILINGHUIS VAN SPENGEN HILVERSUM - Kunst- en antiekveiling / 26 - 29 juni - Check hier.
VEILINGHUIS KORST VAN DER HOEFF DEN BOSCH - Kunst- en Antiekveiling / 26 - 30 juni - Check hier.
Breitner House te koop
Op Funda staat een huis aan het Oosterpark 87-88 in Amsterdam te koop. Voor bijna drie miljoen euro. Deze woning is slechts een paar huizen verwijderd van het beroemde Witsenhuis, waar behalve Willem Witsen ook George Breitner en Isaac Israels hebben gewoond en gewerkt. Minder bekend is, dat juist het huis dat nu te koop staat de eerste plek was waar Amsterdamse schilders zich in de jaren ‘80 van de negentiende eeuw vestigden aan het Oosterpark. Zowel het park als de wijk waren toen nog grotendeels in aanbouw. In het huis, waar tegenwoordig onder de naam ‘Breitner House’ een B&B wordt uitgebaat, heeft Breitner weliswaar nooit gewoond of gewerkt, hij is er wel geweest. Dat staat buiten kijf. Op bezoek bij zijn collega’s Poggenbeek, Bastert en Kever. Het huis is namelijk ooit gebouwd als de eerste echte schilderswoning aan het Oosterpark, compleet met inpandige ateliers.
Aan het Oosterpark
(fragment uit het boek ‘De schilders van Amsterdam’)
De Nieuwe Gids werd uitgegeven door Willem Versluys. Zijn uitgeverij was gehuisvest in de Tweede Oosterparkstraat 223, parallel aan het Oosterpark, waar zich al snel een kleine kunstenaarskolonie zou ontwikkelen. Op initiatief van W.G.A. Diederichs, directeur van het Algemeen Dagblad, werden aan de Eerste Parkstraat drie atelierwoningen met een gemeenschappelijke ruimte gebouwd. De schilders Geo Poggenbeek, Hein Kever en Nicolaas Bastert (allen oud-studenten van de Rijksakademie) behoorden tot de eerste bewoners. Een andere, later als ‘het Witsenhuis’ beroemd geworden woning in dezelfde straat, werd gebouwd in opdracht van Marinus Leembruggen, een vermogende jongeman uit een bollenkwekersfamilie. Het benedenhuis moest dienen als atelier voor de beeldhouwer Eduard Roskam, wat de uitzonderlijk hoge ramen aan de voorzijde verklaart. Het bovenhuis, met eigen opgang, was bedoeld als woning, maar Roskam zag uiteindelijk van bewoning af. Leembruggen liet in 1886 het hoge atelier verbouwen tot twee etages, die in gebruik kwamen als schildersateliers.
Meer informatie over het huis aan Oosterpark 87-88 via amsterdamopdekaart.nl
Nieuws: Van Gogh van zolder brengt ruim twee ton op
‘Het kan nog, een Van Gogh ‘op zolder’ vinden,’ kopte dagblad Trouw op 8 mei. Een steendrukprent van Vincent van Gogh die werd aangetroffen op de bovenverdieping van een Gooise woning is op woensdag 10 mei in Leiden bij veilinghuis Burgersdijk & Niermans onder de hamer gegaan voor 220 duizend euro.
Chris Uhlenbeck, expert in Japanse prenten, was op bezoek bij een vrouw op leeftijd om een aantal kunstwerken voor de verkoop te selecteren. ‘Toen de keuze was gemaakt, waren er een paar lege plekken aan de wand ontstaan’, vertelt Arne Steenkamp van het Leidse veilinghuis Burgersdijk en Niermans aan Trouw. ‘De dame zei: “Ach meneer, kunt u een paar andere werken van boven halen? U bent lang en kunt er goed bij.”’
En ja hoor: boven trof Uhlenbeck een steendruk van Vincent van Gogh aan. Het is een tekening van een oude man met hoge hoed die een kopje koffie drinkt, gemaakt in 1882. ‘Het was bekend dat er van deze lithografie een serie van drie is gemaakt. De andere twee zijn in het bezit van het Van Gogh Museum, de verblijfplaats van de derde was onbekend.’ Het werk is eerst onderzocht door het Van Gogh Museum, dat de authenticiteit bevestigde. De verwachte opbrengst bedroeg 80.000 euro, daar is dus uiteindelijk nog flink wat overheen geboden.
Meer Van Gogh deze zomer
In de zomer is er natuurlijk genoeg te beleven rondom Vincent van Gogh. Zo toont het Stedelijk Museum in Amsterdam onder de noemer MODERN ruim 300 werken van 200 kunstenaars en ontwerpers. MODERN werpt een frisse blik op internationaal bekende namen als Vincent van Gogh, Gerrit Rietveld en Fernand Léger en brengt vele minder bekende makers als Suzanne Valadon, Germaine Krull en Christopher Dresser voor het voetlicht. Maar ook Isaac Israels. Nog tot en met 24 september. Meer afbeeldingen via de Instagram van kunsthistorica Mayken Jonkman.
In het Metropolitan Museum of Art in New York zijn maar liefst 24 werken met cipressen door Van Gogh te zien. De New York Times schrijft er uitgebreid over, met veel beeldmateriaal. Dichterbij huis; in het boek Atlas Van Gogh in Brabant zijn door meerdere deskundigen de plekken waar Van Gogh in zijn jeugd kwam en zich ontwikkelde tot kunstschilder verzameld en vastgelegd.
Veel van die plekken waren al bekend:
Van Gogh is geboren en opgegroeid in Zundert.
Hij zat op een kostschool in Zevenbergen.
Hij ging naar de hbs in Tilburg.
Als beginnend kunstenaar tekende hij volop in het dorp Etten.
Daarna ontwikkelde hij zich verder in Nuenen.
Maar uit het het onderzoek van de deskundigen kwamen ook negen nieuwe plekken in Brabant naar boven die belangrijk waren voor Van Gogh. Lees meer via Omroep Brabant. En meer over het boek dat is gemaakt door Helewise Berger en Ron Dirven via WBOOKS.
ESNA congres: ‘Beyond ‘The Obstacle Race’: Women’s role in the history of 19th-century art revisited' - RKD - Den Haag
Op 1 en 2 Juni 2023 vindt het tiende ESNA congres Beyond ‘The Obstacle Race’: Women’s role in the history of 19th-century art revisited plaats, georganiseerd door de European Society for Nineteenth-Century Art (ESNA) in samenwerking met het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis.
Het 2023 ESNA congres zal de onderlinge relaties van vrouwen binnen de kunstwereld en hun impact op kunstvoorwerpen en collecties onderzoeken. Dr. Jenny Reynaerts, senior conservator schilderijen en voorzitter van het project Vrouwen in het Rijksmuseum Amsterdam is één van de keynotespeakers. Haar lezing is getiteld ‘Not Just a New Figure in the Studio: Identification the Artist's Model’.
Dr. Reynaerts' onderzoek naar Amsterdamse modellen uit het einde van de 19e eeuw onthult de diverse weergaven van het moderne leven en benadrukt de noodzaak van interdisciplinair onderzoek, met name in de sociale geschiedenis. Door modellen in het atelier te identificeren, ontstaat een nieuwe tak van iconologische benadering, die uitnodigt tot reflectie over de betekenis van kunst en haar maatschappelijke context.
Op 1 en 2 juni in real life bij het RKD in Den Haag of online. Tickets zijn te koop via de RKD-webshop.
📷 Jenny Reynaerts
🖼️ George Hendrik Breitner, Girl in a White Kimono, 1894, Rijksmuseum
📷 George Hendrik Breitner, Geesje Kwak in Japanese Kimono, 1889-1913, Universiteit Leiden
Via LinkedIn
Post door: Malou Koster, registrar bij Dordrechts Museum
HOLLANDSE ZOMER in Potsdam
Een zinderend zomers weiland van Willem Maris, de Hollandse zee- en strandgezichten van Anton Mauve, Hendrik Willem Mesdag, Floris Arntzenius en Willem de Zwart: vertrouwde blikvangers in het Dordrechts Museum. Maar ook schilderijen gaan er soms even tussenuit. Maar liefst 12 werken uit Dordrecht vertrekken binnenkort naar Museum Barberini in het Duitse Potsdam waar ze deze zomer te zien zijn in 'Wolken und Licht. Impressionismus in Holland' (8 juli – 22 oktober), een grote tentoonstelling in het kader van het themajaar 'Holland in Potsdam'.
Met een collectie 19de-eeuwse landschappen die tot de beste van Nederland behoort is het Dordrechts Museum, naast andere Nederlandse musea, een belangrijke bruikleengever.
Voor wolken, water en Hollands licht kun je deze zomer overigens gewoon in Dordrecht terecht. Kom langs en ontdek 'Holland op z'n mooist' in een verrassende nieuwe presentatie.
Bekijk de volledige post hier
Het werk: Boereninterieurs van Jozef Israëls
In de Haagse School Nieuwsbrief 2.0 zijn de biografieën vervangen door de rubriek ‘het werk’. Nog steeds over één schilder, maar dan met een focus op een belangrijke gebeurtenis of baanbrekend werk uit de carrière van de kunstenaar. Soms een eigen onderzoek, soms een herwaardering van een bestaand onderzoek, soms een actualiteit.
Josef Israëls (Groningen, 27 januari 1824 – Den Haag, 12 augustus 1911) leerde het vak aan de Koninklijke Akademie in Amsterdam, van leermeesters als Jan Willem Pieneman (1779-1853) en Jan Adam Kruseman (1804-1862). In zijn vroege jaren schilderde hij portretten, bijbelse taferelen en historiestukken. Pas na zijn bezoek aan Parijs en Barbizon in 1848 begon hij zijn eerste boereninterieurs te schilderen. Deze interieurs waren zodoende nog voorlopers van het beroemde ‘vissersgenre’ waarmee hij vanaf 1854, naar aanleiding van een langer een verblijf in Zandvoort, succes begon te oogsten en zijn naam wist te vestigen.
Daphne Valentijn, conservator & medewerker collectiebeheer van Museum Markiezenhof vertelt in haar blogserie meer over de achtergrond van diverse topstukken uit de tentoonstelling Schatten uit het Rijks: Hete Vuren. Tijdens deze reizende tentoonstelling zijn gedurende de periode dat de collectie in Bergen op Zoom is twee schilderijen van Jozef Israëls te zien. ‘Het naaistertje’ (afbeelding 1) uit 1850 en ‘Boereninterieur’ (afbeelding 2) uit 1882. Beide werken geven een persoon weer – een jong meisje en een oude man – in een eenvoudig en rustig interieur. Valentijn legt in haar blog een verband tussen de beide schilderijen, waar een periode van dertig jaar tussen ligt. De volledige tekst en alle afbeeldingen vind je hier, op de website van het Markiezenhof.
In de achtergrond van Het naaistertje is te zien hoe de muren en de schouw in de achtergrond op een vergelijkbare manier zijn weergegeven als in Boereninterieur; met een losse toets. In de rest van het schilderij is dit echter nog niet te zien. Het licht dat door het raam binnenvalt geeft helderheid en scherpte aan de voorstelling door de manier waarop het op het textiel valt, weerkaatst op de tegels, het hout van de stoel en het glazen vaasje. Het jonge meisje is ook scherper weergegeven dan de oude man; met meer detail. Ze heeft blosjes op haar wangen en haar armen en handen zijn gedetailleerder geschilderd.
Dertig jaar later, rond 1880, schilderde Israëls nog steeds boereninterieur waarin stille eenvoud en zwijgend verdriet de boventoon voeren. Israëls had in zijn woning zelfs een ‘vissershoekje’ ingericht waar hij modellen in de juiste omgeving kon tekenen en schilderen. In het Philadelphia Museum of Art hangt een eerdere versie van dit schilderij, waarin de oude man niet wordt vergezeld door een oude kat, maar door een oude hond (afbeelding 3). Het schilderij maakte in 1882 onderdeel uit van de Hollandse inzending naar de Salon in Parijs, waar Vincent van Gogh het werk zag. Hij schreef het volgende over dit schilderij: “[…] die schemering, die stilte, die eenzaamheid van die twee oudjes, mannetje en hond, dat elkaar kennen van die twee – ik kan het niet zeggen – maar het moet een diepe, lange gedachte zijn, iets, maar ik weet niet wat, uit [een] lang verleden dat komt opdokken, misschien geeft dat die expressie op dat gelaat, een expressie, weemoedig, tevreden, onderworpen […]”.
Special Offer
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.
Bij Historia Auktionen in Berlijn wordt tijdens de 164. Schmuck-, Kunst-, Design-, Antiqitätenversteigerung vanaf dinsdag 6 juni een ‘Hühnerhof’ door Marinus Adrianus Koekkoek II aangeboden. Startprijs €300. Meer informatie hier.
Marinus Adrianus Koekkoek (Amsterdam, 29 januari 1873 – aldaar, 30 mei 1944) ook wel bekend als M.A. Koekkoek II was een telg uit het beroemde schildersgeslacht Koekkoek. Anders dan zijn overgrootvader, grootvader, vader, ooms en broers - die bekend werden met romantische landschappen en zeegezichten - schilderde Marinus vooral dieren en dan met name vogels. Er is wel beweerd dat hij in de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitsers; zijn naam werd in verband gebracht met affiches voor de Jeugdstorm en het Nederlands Arbeidsfront. In 2011 kwam echter aan het licht dat deze affiches waren getekend door zijn zoon Kees Koekkoek (1903-1982). Bron: Wikipedia.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!
Het boek De schilders van Amsterdam (WBOOKS, 2022) maakte ik samen met kunsthistoricus Werner van den Belt. Het gaat over kunstenaars die verslag doen van de ontwikkeling van het Amsterdam van hun tijd. Vijf eeuwen schilderkunst in de hoofdstad. Van Rembrandt tot Breitner en van Monet tot Max Beckmann. Meer informatie en bestellen kan hier, via uitgeverij WBOOKS, of hier via bol.com
prima info