Haagse School Nieuwsbrief: ruimhartige schenkingen, zonnige straatjes & Italiaanse plaatjes - Editie #142
Maandelijkse nieuwsbrief over de schilders van de Haagse School.
Welkom bij de 142ste editie van de Haagse School Nieuwsbrief met schenkingen aan Singer Laren en het Drents Museum, diverse zonnige motieven en heerlijke tentoonstellingen om deze zomer te bezoeken. En een overzicht van de laatste veilingen voor de zomerstop.
Aankomende veilingen
VEILINGHUIS PEERDEMAN UTRECHT - Kunst, antiek, design, sieraden en zilver - timed online - 2 juli - met Maria Hubrecht, Hobbe Smith, bloemen door Pletser, Jan Voerman en Oerder, Cornelis Kuijpers, een uil door Adrien van Trigt, Toorop, Johan Bles, Johan Koelman, Gerardine van de Sande Bakhuyzen, Cossaar, Akkeringa, Roessingh, een molen door Jakob Smits, Constant Artz, Van der Nat, Gorter, Dievenbach, Klinkenberg, Siebe ten Cate, Groenewegen, Van Ingen, Helder, Hoffmann, Willy Sluiter, De Hoog, Leurs, Thérèse Schwartze, Richard Roland Holst, Rueter, Schildt, Van Hulsteijn, Berendsen, Roermeester, Den Beer Poortugael. Check hier.
DERKSEN VEILINGBEDRIJF ARNHEM - Veiling Juli 2023 - 3 t/m 7 juli - met David Bles, Haverkamp, Rad, een stilleven met pompoen door Christoffel Bisschop, Münninghof, Frits Mondriaan, Cornelis Kuypers, W.G.F. Jansen, Van der Ven, Van Ingen, Nefkens, J.H.B. Koekkoek, Van der Weele, Schipperus, Bogman, Oppenoorth, Herman ten Kate, Marie Regteren van Altena en een hondje door Van Wijngaerden. Check hier.
TWENTS VEILINGHUIS ENSCHEDE - online juliveiling - schilderijen 6 juli - met een koe door Van Ingen, Van Kregten, Gabriël, Akkeringa, Münninghof, Albert Neuhuys, Bilders-van Bosse, Dankmeijer, Nanninga, Arps, Morel, Mari ten Kate, Wijdoogen, Rabbers, Markus, Windt, De la Rivière, Cornelis Kuijpers, Jozef Israëls en Helder. Check hier.
VAN ZADELHOFF VEILINGEN HILVERSUM - Online Only - Juli ‘23 - met Tetar van Elven, Gidding, schapenstudies door Mauve, Dievenbach, Van der Weele, Baukema, De Bruin, Carbaat, Brouwer, Schipperus en een bloemstilleven door Meeles. Check hier.
Schenkingen voor Singer Laren en Drents Museum
Singer Laren hoopte al tijden op een Mondriaan in de collectie. Die is er nu met 'Anemonen in een vaas', geschilderd circa 1908-1909, dat schrijft Het Parool over de schenking afkomstig van een Nederlands verzamelaarsechtpaar dat anoniem wenst te blijven. Het gaat om 33 schilderijen van Nederlandse modernisten, onder wie Jan Sluijters, Kees van Dongen en Piet Mondriaan.
Te zien
De werken zijn momenteel te zien in Singer Laren als onderdeel van de tentoonstelling Liefde voor kleur – Gestel, Sluijters, De Smet en anderen, met werken van veertig Nederlandse en Belgische kunstenaars die aan het begin van de 20ste eeuw het moderne leven vastlegden. Ze sluiten naadloos aan bij de verzameling hoogtepunten van Nederlandse avant-gardekunst die permanent in Singer Laren wordt getoond.
Het is de tweede schenking voor het museum in korte tijd; in 2018 ontving het museum de zogenoemde Collectie Nardinc, de omvangrijke kunstcollectie van kunstverzamelaar Els Blokker-Verwer, de weduwe van Jaap Blokker, de man achter de gelijknamige winkelketen. “Met deze aanwinst kunnen we zoveel verhalen vertellen,” zei museumdirecteur Jan Rudolph de Lorm destijds. “Dit zijn echte gamechangers voor de Singercollectie. Wij kunnen met deze uitbreiding onze ambitie waarmaken als het museum voor Nederlands impressionisme en modernisme in alle nuances.”
Het Drents Museum voegt Hunebed bij Tynaarlo van Willem Roelofs (Amsterdam, 1822 - Antwerpen, 1897) toe aan de collectie Schilders van Drenthe dankzij een schenking van de Kamer van Koophandel Utrecht. Het sfeervolle schilderij was tot nu toe onbekend bij het grote publiek, maar werd recentelijk herontdekt in de bedrijfscollectie van de Kamer van Koophandel. Na uitgebreide restauratie is het schilderij vrijwel in originele staat hersteld.
‘Dit grote schilderij laat op een treffende manier zien hoe Drenthe kunstenaars inspireerde. Het vormt een waardevolle aanvulling op de collectie', aldus Annemiek Rens, hoofdconservator van het Drents Museum. Hunebed D6 is een van de kleinste hunebedden in Drenthe en toch lijkt het op de schilderijen van Willem Roelofs monumentaal te zijn ten opzichte van de omgeving. Roelofs was breed wetenschappelijk geinteresseerd, naast schilder was hij ook zeer enthousiast amateurbioloog. De bijzondere geschiedenis van de hunebedden, die toen al enige keren was gepubliceerd in boeken en artikelen, sluit daarbij aan. Beschrijvingen van hunebedden stonden vaak vol met historische en religieuze verwijzingen. Deze voorstelling heeft een mysterieuze sfeer: het hunebed staat op een verlaten vlakte, waar alleen de herder, zijn schaapskudde en een groepje kraaien te vinden zijn.
Tentoonstelling: ‘Collectie Pim Kwak’ - Stichting Culture - Oosterbeek
Stichting Culture organiseert deze zomer in de concertzaal in Oosterbeek een tentoonstelling met negentig landschapsschilderijen die gemaakt zijn door schilders van de Oosterbeekse School (1840-1885) en Pictura Veluvensis (1902-1935), onderdeel van de collectie Pim Kwak. Ook wordt er veel extra informatie gegeven over de ontwikkeling van het landschap in de regio waar de eerste kunstenaarskolonie van Nederland ontstond. Tot en met 27 augustus 2023. Meer informatie hier.
Tentoonstelling: ‘Van Gogh, Cézanne, Le Fauconnier & de Bergense School’ - Stedelijk Museum Alkmaar
In het Stedelijk Museum Alkmaar komen Vincent van Gogh (1853-1890), Paul Cézanne (1839-1906) en Henri Le Fauconnier (1881-1945) samen. Welke invloed hebben zij gehad op de ontstaansgeschiedenis van de Bergense School?
Eind negentiende eeuw buitelen in Frankrijk, België en Duitsland nieuwe schilderstijlen over elkaar heen: van impressionisme en post-impressionisme, tot fauvisme en symbolisme. Deze vernieuwingsgolf gaat volledig aan Nederland voorbij, schrijft het Stedelijk Museum Alkmaar. Sinds 1870 was de kunstwereld in de ban van het realisme van de Haagse School: polderlandschappen onder grootse wolkenluchten en taferelen uit het leven van de vissersbevolking. Enkele vooruitstrevende kunstenaars organiseerden echter rond de eeuwwisseling internationale tentoonstellingen waardoor Nederlanders eindelijk kennis konden maken met de artistieke vernieuwingen uit de ons omringende landen. Op de kunstenaars die later de Bergense School vormen, maakten vooral de exposities van werken van Vincent van Gogh (1905), Paul Cézanne (1909) en Henri Le Fauconnier (1911) een onuitwisbare indruk. Na enkele jaren experimenteren ontstond omstreeks 1915 in Bergen de bekende nieuwe, expressionistische stijl. Meer informatie hier.
Bij de tentoonstelling verschijnt een uitgebreide catalogus samengesteld door Marjan van Heteren, conservator Stedelijk Museum Alkmaar en prof. dr. Chris Stolwijk, directeur van onze samenwerkingspartner RKD- Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis. Met bijdragen van drs. Maaike Rikhof (Frans Hals Museum) en drs. Anita Hopmans (RKD).
Tentoonstelling: ‘Verlangen naar vroeger - Christoffel & Kate Bisschop’ - Fries Museum - Leeuwarden
Tot en met 7 januari 2024 duikt het Fries Museum in het persoonlijke leven en de kunst van de in Leeuwarden geboren kunstenaar Christoffel Bisschop (1828-1904) en zijn Engelse echtgenote Kate Bisschop-Swift (1834-1928). Ook hun inspiratiebronnen en de imposante Haagse ‘villa Frisia’ waar het echtpaar lange tijd woonde, komen aan bod, net als de koninklijke kringen waarin zij zich begaven. De tentoonstelling laat zien hoe de Friese kunstenaar het verleden aangrijpt als inspiratie voor het heden. In het bijzonder raakt Christoffel Bisschop gefascineerd door het kleurrijke stadje Hindeloopen. Meer informatie hier.
Winter in Friesland
Speciaal voor deze tentoonstelling heeft het Fries Museum het werk Winter in Friesland (ca. 1876) aangekocht. Eén van Christoffel Bisschops’ meest iconische werken. Het werk toont een jong Hindelooper paar, geduldig wachtend op het slijpen van de schaatsen. Christoffel exposeerde dit werk eerst in Londen en vervolgens in Parijs. Het was direct een publiekslieveling en er verschenen vele reproducties van het werk. De kunstenaar werd door tijdgenoten een ‘gevaarlijke buur’ genoemd: zijn kleurrijke taferelen deden schilderijen rondom hem verbleken.
In de zomerserie ‘Reizende schilders’, die ik samen met schilder en illustrator Gert-Jan Veenstra enkele jaren geleden maakte voor het Friesch Dagblad, beschrijven we de reizen van het kunstenaarspaar Bisschop. Hier is het volledige artikel kosteloos te lezen.
Tentoonstelling: ‘Wolken und Licht. Impressionismus in Holland’ - Museum Barberini - Potsdam
De tentoonstelling ‘Wolken en Licht. Het impressionisme in Nederland’ brengt zo'n 100 werken van 40 kunstenaars samen, waaronder van Johan Barthold Jongkind, Vincent van Gogh, Jacoba van Heemskerck en Piet Mondriaan. De tentoonstelling in Museum Barberini in Potsdam is georganiseerd in samenwerking met het Kunstmuseum Den Haag en de Nederlandse ambassade in Berlijn.
Bruikleengevers zijn onder meer het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum in Amsterdam, het Kunstmuseum Den Haag, het Dordrechts Museum, het Kröller Müller Museum in Otterlo en het Singer Museum in Laren.
De tentoonstelling sluit aan bij het themajaar “Holland in Potsdam” met een evenementen, publicaties en een audiowandeling: ongeveer 50 culturele instellingen in Potsdam vieren in 2023 de Nederlandse kunst en invloeden in hun stad. De Hollandse wijk in Potsdam is wereldberoemd - maar de Nederlandse invloeden in gaan veel verder. Meer informatie hier.
Via Instagram @RKDNL
Kunstenares Etha Fles in haar atelier in Rome, Italië, c. 1911, collectie RKD.
Het werk: Positano-aquarellen door Jo Koster
In de Haagse School Nieuwsbrief 2.0 zijn de biografieën vervangen door de rubriek ‘het werk’. Nog steeds over één schilder, maar dan met een focus op een belangrijke gebeurtenis of baanbrekend werk uit de carrière van de kunstenaar. Soms een eigen onderzoek, soms een herwaardering van een bestaand onderzoek, soms een actualiteit.
Recent kocht kunsthandel Bruning Heintz van een bevriend kunsthandelaar een soort reisboek met diverse kleine aquarellen gemaakt door Jo Koster (Kampen, 1868 – Heelsum, 1944) en enkele van haar medereizigers. Zo ook de bovenstaande aquarel die in december 1923 ontstond tijdens een bezoek aan de Italiaanse kustplaats Positano (onder Napels). Het werk toont de tuin van een Romeinse villa (er staat letterlijk “binnenplein paleis Bourbon”) met een sinaasappelboom. De befaamde streepjestechniek van Koster - die zich in haar beste dagen kon meten met de Franse specialist van Mediterrane landschappen Paul Signac - is duidelijk zichtbaar.
Koster heeft waarschijnlijk de jaarwisseling in Positano doorgebracht; een aquarel met blik op de Santa Maria Assunta kerk in Positano is gedateerd op 1924. Het reisboek diende ter inspiratie voor een reisverslag in de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant waarin Koster onder andere het volgende schreef over haar verblijfplaats: “Positano – eindelijk! Het was ‘t doel van onze wintertocht; maar wie kan nu zoo maar in eens doorgaan en aan al die heerlijke steden voorbij met hun prachtige verleden. En nu zijn we dus in Positano en moeten nog wennen aan de norsche rotsen en ‘t daaraan geklampte plaatsje; de lucht is heerlijk, warm en licht, er wordt in zee nog dagelijks gebaad; de cactussen dragen de mooiste vruchten, de lucht is van een helder blauw, en zelf worden we als een veer zo licht! Nu nog wat bezinken, en dan aan het werk!” Meer informatie en nog enkele andere werken die Jo Koster maakte in Positano via de website van Kunsthandel Bruning Heintz.
Special Offer
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.
Bij Kiefer Buch- und Kunstauktionen in het Duitse Pforzheim wordt tijdens Auktion 139 op donderdag 13 juli een schilderij met de titel ‘Schafe an der Futterkrippe’ door Auguste Le Gras aangeboden. Startprijs €340. Meer informatie hier.
De Historische Kring Laren heeft uitgebreid aandacht besteed aan ‘het opmerkelijke leven’ van de schilder August Le Gras (Amsterdam, 1864 - Laren, 1915) in woord en beeld. Meer informatie hier.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!
Het boek De schilders van Amsterdam (WBOOKS, 2022) maakte ik samen met kunsthistoricus Werner van den Belt. Het gaat over kunstenaars die verslag doen van de ontwikkeling van het Amsterdam van hun tijd. Vijf eeuwen schilderkunst in de hoofdstad. Van Rembrandt tot Breitner en van Monet tot Max Beckmann. Meer informatie en bestellen kan hier, via uitgeverij WBOOKS, of hier via bol.com
Interessant al die informatie over de mooie tentoonstelling in Potsdam. Veel info in deze nieuwsbrief
Genoten van dit ruime overzicht enzovoorts!,Jan Hoekstra