Haagse School: portret van een schrijfster, eenzame muren & schilder van de arbeid - Editie #112

Aankomende veilingen
NOTARISHUIS ARNHEM - Ophaalveiling 61884 - 24 tot 31 januari - Check hier.
VENDUE NEXT DOOR DEN HAAG - Online Only | 27 januari - 7 februari - Check hier.
DERKSEN VEILINGBEDRIJF ARNHEM - 31 januari - 8 februari - met Vos, Zandleven, Van Vuuren, Poggenbeek, Van Thol, platbodems op het strand door Huygens, Lebret, Schäfer, Nefkens, Van Kregten, Van Lerven, Berend Brouwer, Bernard Berends, Keus, Baukema, Markus, Weijns en Larij. Check hier.
Uitgeleend: portret schrijfster Ina Boudier-Bakker door Isaac Israels naar Stedelijk Museum Vianen

Ina Boudier-Bakker schrijft in april 1925 aan haar uitgever: ‘Is. Israels heeft weer eens een portret van me geschilderd. Ik vind het duizend jaar te jong, maar hij niet.’ Bakker was op dat moment een succesvolle romanschrijfster, Israels was in de nadagen van zijn loopbaan vanuit Parijs teruggekeerd op het oude nest in Den Haag, waar hij de woning van zijn overleden vader Jozef Israëls aan de Koninginnegracht had betrokken. De schilder was niet tevreden met het resultaat en liet het schilderij in zijn atelier staan. Na zijn dood in 1934 informeerde de schrijfster of Israels het portret eigenlijk wel had afgemaakt. Het kreeg uiteindelijk een ereplaats in haar huis. Na haarkwam het schilderij in het bezit van haar verzorgster, die het aan het Literatuurmuseum in Den Haag naliet. Nu krijgt het portret van Ina Boudier-Bakker als langdirug bruikleen een mooie plaats in het Stedelijk Museum in Vianen, waar de schrijfster van 1917 tot 1922 heeft gewoond en waar zij enkele novelles heeft geschreven die ook daar gesitueerd zijn. Meer informatie binnenkort op de website van Stedelijk Museum Vianen.
Tentoonstelling: 2 x Vincent van Gogh - Stedelijk Museum Breda & Van GoghHuis Zundert
Het werk en de persoonlijkheid van Vincent van Gogh geven nog steeds aanleiding tot nieuwe en vernieuwende kunst. Dit hoopt de tentoonstelling 'Vanwege Vincent' in Stedelijk Museum Breda te laten zien met hoogtepunten uit de collectie en het artist-in-residence programma van het Van GoghHuis in Zundert. Er worden ook verschillende films vertoond, zoals De nieuwe aardappeleters (2011), When Yellow Gets Blue (2021) en The Mother Of All Failure (2021). Data voor de filmvertoningen hier. Meer informatie over de tentoonstelling hier.
Rainer Fetting ziet Van Gogh
Het Vincent van GoghHuis in Zundert presenteert een tentoonstelling van de Duitse kunstenaar Rainer Fetting (1949). Er is een ruime keuze te zien van schilderijen, sculpturen, tekeningen en een film waarin Fetting zijn visie op Van Gogh heeft verbeeld. De spraakmakende schilder van de ‘Neue Wilde’ portretteerde vanaf de jaren ’80 zichzelf als Vincent, maar plaatste Van Gogh ook bij de Berlijnse Muur, in de New Yorkse Subway en in relatie tot zijn vriend Paul Gauguin. Naast bruiklenen uit diverse musea, is voor deze tentoonstelling rijkelijk geput uit het atelier van Rainer Fetting.
Via Instagram: @museumvlaardingen
🔍 COLLECTIE | In het kader van #throwbackthursday delen wij op donderdagen een bijzonder object uit onze collectie.
Het eerste topstuk van dit jaar is het schilderij ‘Rustige zee’ uit ca. 1887 van Hendrik Willem Mesdag (1831-1915). Het onderwerp, de penseelvoering en het gebruikte palet kenmerken de beroemde maker. Mesdag geldt als één van de belangrijkste schilders van de Haagse School.
➡️ Dit grote zeestuk toont twee bomschuiten die in ondiep water nabij de kust liggen. De silhouetten van de schepen steken af tegen de achtergrond van een grote grijze, typisch Hollandse wolkenlucht.
De sfeer van de voorstelling is opvallend kalm. Je kunt bíjna het geluid van de branding horen en de geur van de zilte zeelucht ruiken. Hoe heeft Mesdag dat voor elkaar gekregen?
➡️ Mesdag heeft het werk met een snelle, losse toets geschilderd. Met deze schetsmatige manier van schilderen heeft hij goed de atmosfeer kunnen vangen. De weergave van sfeer en licht staat centraal.
Een groot scala aan grijze en bruine tinten is subtiel afgewisseld met wat roze en blauw. Lucht en water lijken vrijwel in elkaar over te gaan. Zo weet de kunstenaar de illusie van diepte te vergroten.
🖼: H.W. Mesdag, Rustige zee, olieverf op doek, ca. 1887
📍: Collectie Museum Vlaardingen
Bekijk post op Instagram, met nog meer afbeeldingen van het schilderij hier.
Biografie: Herman Heijenbrock
Herman Heijenbrock was een schilder die de magie van de industrie wist te vangen. Het pastelkrijt was daarvoor zijn meest geliefde werktuig. Groot, klein, kleurrijk of juist intiem en ingetogen. Scheepswerven, mijnen of spoorwegen, in binnen- en buitenland. Het leven en werken van arbeiders was het geliefde thema van Herman Heijenbrock.
Johann Coenraad Hermann Heijenbrock (Amsterdam, 1871 – Blaricum, 1948) wordt op 27 juli 1871 geboren in Amsterdam. Zijn vader is bakker en drijft daarnaast verschillende handeltjes in de hoofdstad. De kleine Herman werkt regelmatig bij zijn vader in de bakkerij. Op zijn zeventiende - na de lagere school - schrijft hij zich in aan de Rotterdamse Tekenacademie, waar veel decoratieschilders worden opgeleid. Zijn eindexamenwerk wordt bekroond: de prijs is veertig gulden. Herman investeert het bedrag in een reis naar België, waar hij industriesteden als Luik en Charleroi en bovenal de mijnen in de Borinage bezoekt. De jonge kunstenaar blijft vervolgens een tijdje hangen in Antwerpen, waar hij werk vindt als decoratieschilder bij een theater. In 1896 is hij terug in Rotterdam om te werken als tekenaar voor het Rotterdamsch Nieuwsblad. Hij blijft niet lang bij de krant maar gaat samen met zijn vriend en collega Jan de Waardt, naar Noordwijk. Daar leven zij van de verkoop van strand- en zeegezichten in de stijl van de Haagse School.

In 1898 vertekt de schilder, slechts gewapend met zijn krijt, penselen en een tekenblok opnieuw naar de mijnwerkerstreek Borinage, waar Vincent van Gogh twintig jaar eerder ook enige tijd heeft doorgebracht. Via een introductie van een kolenhandelaar weet hij de mijnen in te komen, waar hij ondanks barre omstandigheden zijn eerste karakteristieke arbeidersschetsen weet te vervaardigen. 'En nu zie 'k het weer: in dien blauwen damp - van de steenkoolstofjes - schampte hier en daar op lage diepte 't half naakte lijf van 'n mijnwerker, even de blankheid van die bloote huid, en als je dan goed keek, zag je dat in 't glimmend potlood-zwart van hun verdere lichaam overgaan. Daar probeerde ik 'n krabbel van te maken in 't uiterst zwakke licht van de lamp.' vertelt Heijnebrock in 1907 aan Elseviers Geïlustreerd Maandblad. Het is het jaar van Heijenbrocks (internationale) doorbraak. Met een reizende tentoonstelling die begint in het Panoramabegbouw in Amsterdam en ondermeer Hamburg, Düsseldorf, Rotterdam en Delft aandoet. De grote Jozef Israëls komt de tentoonstelling bezoeken, net als veel belangrijke industriëlen. Maar zij niet alleen. Ook de arbeiders zelf komen in grote getalen kijken naar de schilderijen van de kunstenaar die hen tijdens het werk heeft vastgelegd. Havens, hoogovens, metaalgieterijen, stoomlocomotieven en mijnen. Heijenbrock werkt op industriegebieden, scheepswerven en havens in Engeland, Schotland, België, Duitsland en Zweden. Overal waar de industrie hem arbeiderstaferelen toont. De kunstenaar was in 1899 getrouwd met de tien jaar oudere Theodora Agatha des Amorie van der Hoeven, een actief lid van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht (VVK). Het echtpaar had zich rond 1900 gevestigd gevestigd in Blaricum, waar zij twee dochters kregen en werden opgenomen in de artistiek-socialistische kring rond de schilder Richard en de dichteres Henriëtte Roland Holst. Tijdens de eerste wereldoorlog in 1914 kan Heijenbrock niet langer door Europa reizen, zodat hij is aangewezen op het verbeelden van de Nederlandse industrie en technologische ontwikkelingen.

Na de dood van zijn vrouw in 1923 raakt Heijenbrock in een crisis. Om zijn zinnen te verzetten richt hij nog in hetzelfde jaar op de zolder van het Veiligheidsmuseum in Amsterdam een tentoonstelling in. Het begin van het Museum van de Arbeid, dat zich in 1930 officieel in een oude school aan de Rozengracht vestigt en financieel ondersteund wordt door de gemeente en het rijk. Naast zijn werk voor het museum blijft Heijenbrock ook schilderen. In 1931 wordt ter ere van zijn zestigste verjaardag een tentoonstelling in het Stedelijk Museum in Amsterdam georganiseerd. In 1934 is de rusteloze Heijenbrock één van de oprichters van het Gooisch Museum en wordt hij bestuurder van het Frederik van Eeden Genootschap. Al snel na zijn dood in 1948 wordt raken zowel zijn werk als zijn verzamelingen in de vergetelheid. Een deel wordt ondergebracht in het Nederlands Instituut voor Nijverheid en Techniek (voortzetting van het Museum van de Arbeid, waar nog weer later het huidige NEMO uit voortkomt). Zijn schilderijen worden beheerd door de Stichting Vrienden van het werk van de industrieschilder Herman Heijenbrock, die in 1987 is opgericht. Het werk van Heijenbrock maakt deel uit van de collecties van onder andere het Teylers Museum in Haarlem en het Rijksmuseum Amsterdam. Meer informatie hier.
Special Offer!
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.
Bij Van Ham Auktionen in Keulen wordt tijdens de Art & Interior veiling van 26 & 27 januari relatief veel Nederlands werk aangeboden, waaronder eenden door Constant Artz, maar ook Eversen, Van der Linde, diverse auqarellen door Smits, een paardenkoets door De Zwart en 'Fischer am Strand' door Johannes Martinus Vrolijk, in een 'konvolut' met een 'Fischerfamilie' door Hein Burgers. Check het kavel hier. Een overzicht hier.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Heeft u tips of reacties? U wilt adverteren, of bijdragen aan de volgende edities? Dan kunt u rechtstreeks reageren op deze mail. Weest welkom!
Met kunsthistoricus Werner van den Belt heb ik een boek gemaakt over de schilders van de Duin- en Bollenstreek (2021). Bestellen kan via de website van uitgeverij WBOOKS.
Met kunstschilder en illustrator Gert-Jan Veenstra heb ik een boek gemaakt over Hobbe Smith - De Friese chroniqueur van Amsterdam (2018). Bestellen kan via de website van Uitgeverij Noordboek.
Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!