Haagse School: ruimte voor talent, decemberveilingen & Friesland in Den Haag - Editie #109
Aankomende veilingen
VENDUHUIS DE ELAND DIEMEN - Kunst en antiekveiling - 6 tot 10 december - met verschillende stillevens en bloemen door Van Dam-van Isselt, Ans van den Berg, Braakensiek, Lizzy Ansingh, Burksen, W.G.F. Jansen, Arnold en Edzard Koning, Baukema, Van Wijngaerdt, Koelman, Steelink jr., Haverman, Tholen, Jacob Ritsema, Bauffe, Rueter, Nefkens, Jan Vrolijk, Cossaar, Van der Nat, Heijenbrock, Bernard van Beek, Schiedges, Doeleman, Kever, een portret van zijn moeder door Dittlinger, Nanninga en Melcher-Tilmes. Check hier.
VEILINGHUIS OMNIA HOOGEZAND - Kunst & Antiekveiling 180 - 11 & 12 december - met Blommers, Contsant Artz, Hoffmann, Van Schaik, een interieur met handwerker door Bodifée, Moes, Jan de Jong en Van Trigt-Hoevenaar. Check hier.
ADAMS AMSTERDAM AUCTIONS - NRC16 - Old Masters to Modern Art - 13 december - met diverse werken van Jacobus van Looy, Alandt, Blommers, Briët, een arrenslee met span door Eerelman, Heijenbrock, Klinkenberg, Van Konijnenburg, Mangold, Mendlik, Mesdag, een zonnebloem door Jessurun de Mesquita, De Zwart, David Oyens, Van Raalte, Toorop, Valkenburg, Verster, Witsen. Check hier.
AAG AUCTIONEERS AMSTERDAM - 520 - Classic To Contemporary - 13 december - met J.H.B Koekkoek, Eversen, Adrianus Vrolijk, Wijdoogen, Bosboom, W.C. Nakken, Ten Kate, Grips, Ronner-Knip, H.B. Koekkoek, Anton Mauve, J.H. Weissenbruch, De Zwart, Lois Apol, Klinkenberg, Jacob Maris, een 'maangezicht' door Jongkind, Van Mastenbroek, Dupont, Trafalgar Square in Londen door Cossaar, Le Gras, Zilcken, Pieters, Akkeringa, Isaac Israels, Wolter en Breitner. Check hier.
VEILINGHUIS VAN SPENGEN HILVERSUM - kunst & antiekveiling december- 13 t/m 17 december - met Monnickendam, Toorop, Willy Sluiter, Eversen, Gerardina van de Sande Bakhuyzen, Smissaert, Marius Bauer, Deutmann, een stalinterieur door Jan Vrolijk, Valkenburg, Scheerboom, Constant Artz, Johan Antonie de Jonge, Dommersen, David Oyens, Eerelman, Ronner-Knip, Weissenbruch, Stroebel, Paul Tetar van Elven, Bodifée, Leemans, Carbaat, Adriani-Hovy, Raaphorst, Baukema, Kleijn, Ten Kate, Oldewelt, Akersloot-Berg, Lion Schulman, Dijsselhof, Wijnveld, Joseph Bles, Hermanus Koekkoek jr, Knibbe Rüloffs, Van Soest, Van Wijngaerdt, De Bock, J.H. Doeleman, Bastert, Wijsmuller, Heijl, W.G.F. Jansen, Hoevenaar, Pabst, Hartgring, Van Kregten, Frits Mondriaan, Arnold Koning, Van Langen, Henri Teixeira de Mattos en Cossaar. Check hier.
ONDER DE BOOMPJES LEIDEN - Decemberveiling - 17, 18 en 19 december - met Hendrik Hulk, Rieger, Willem Weissenbruch, Van der Nat, Hoynck van Papendrecht, Hoet, Mendlik, Van Essen, Oppenoorth, Marius Bauer, Frits Mondriaan, Geijp, Steelink jr., Van Mastenbroek, twee koeien en een kalf bij een drinkplaats door De Haas, De Zwart, Van Blaaderen, Sijthoff, Stutterheim, Windt, Schipperus, Van Daalhoff, A.L. Koster, Bodifée, Jacob Ritsema en 'een rustig moment' door Eduard Frankfort. Check hier.
Project: Vrouwen in de Nederlandse kunstwereld 1780-1980 - RKD
De bijdragen van vrouwelijke verzamelaars, conservatoren, kunsthistorici en andere kunstbemiddelaars zijn tot op heden sterk onderbelicht gebleven. Slechts een handvol verzamelaars zoals Helene Kröller-Müller en Sientje Mesdag-van Houten zijn nu nog bekend als fanatieke kunstkopers dankzij de musea die zij (mede) oprichtten. De verzamelactiviteiten van veel vrouwen zijn echter in de vergetelheid geraakt omdat hun naam en identiteit verborgen zijn geraakt achter die van hun man of omdat hun collecties zelf niet gewaardeerd werden. De tijd is rijp voor onderzoek naar de rol van vrouwen in het museale veld en bij de vorming van Nederlands cultureel erfgoed in de periode 1780-1980. Het RKD (Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis) start samen met Rijksmuseum Amsterdam, Stedelijk Museum Amsterdam en de Universiteit van Amsterdam een pilot om inzicht te krijgen in het aantal vrouwen dat actief was in de Nederlandse kunstwereld. Voor de pilot zullen de archieven en collecties van het RKD een belangrijke bron van informatie zijn. In de tweede fase van dit project zal het onderzoeksgebied worden uitgebreid en zullen circa twintig musea door heel Nederland aansluiten om nieuwe namen en verhalen aan het licht te brengen. Er zullen meerdere symposia, werkgroepen, publicaties en tentoonstellingen georganiseerd worden rondom het thema. Gedurende het project zal het tijdschrift Harper’s Bazaar elk kwartaal aandacht besteden aan vrouwen in de kunstwereld. Daarnaast heeft dit project als doel de aandacht voor vrouwen in de kunstwereld duurzaam in te bedden binnen de kunstgeschiedenis. Meer informatie hier.
Tentoonstelling: 'Maand in, maand uit' - Kunsthandel Simonis & Buunk - Ede
Bij Kunsthandel Simonis & Buunk in Ede is een collectie schilderijen, aquarellen, tekeningen en beelden uit de 18e, 19e en 20e eeuw te zien en te koop, waaronder Hollandse romantici, schilders van de Haagse School en Amsterdamse impressionisten. De verkooptentoonstelling die te zien zal zijn van zaterdag 18 december 2021 t/m 29 januari 2022 is ingedeeld naar de maanden van het jaar. Een serie delicaat geschildere sterrenbeelden door Frederik Hendrik Kaemmerer (1839-1902 ) vormt de leidraad voor de vertelling. Bekijk de catalogus alvast hier.
Tentoonstelling: Jong en Veelbelovend: Ruimte voor Talent - Villa Mondriaan - Winterswijk
‘Mondriaan was op zoek naar de essentie van de dingen en experimenteerde met deze gedachte door beelden te reduceren tot kleurvlakken. Het ging hem er niet meer om wat een schilderij voorstelt, maar wat de compositie deed met de aanschouwer’, zo vertelt jong talent Bart van Dommelen over Mondriaans Rij van elf populieren in rood, geel, blauw en groen (1908). In de Villa Mondriaan in Winterswijk, waar Mondriaan op vroege leeftijd begon met tekenen en schilderen, is zijn vroege ontwikkeling in diverse schilderijen en tekeningen te volgen. In de driejaarlijkse tentoonstelling Jong en Veelbelovend biedt Villa Mondriaan een platform aan de vernieuwers van vandaag. In de tweede editie, Jong en Veelbelovend: Ruimte voor Talent, reageren tien jonge en veelbelovende kunstenaars met ruimtelijk werk op een schilderij van de vroege Mondriaan. Het ruimtelijk werk wordt zij aan zij met de werken van Mondriaan tentoongesteld. Het jonge talent van toen staat zo oog in oog met het jonge talent van nu. Meer informatie hier.
Via Instagram: @pulchristudio
Up next! ❤️ ❤️ Ruim 100 jaar geleden lieten Haagse kunstenaars zich inspireren door de indrukwekkende wolkenluchten en ongerepte natuur. Hun pleisterplaats was het weidse landschap rond Nieuwkoop. Kunstwerken van de “Haagse School” zijn wereldwijd bekend, gewild en bewonderd.
Na 100 jaar heeft het gebied nog steeds dezelfde aantrekkingskracht voor kunstenaars en dus namen in 2015 een aantal kunstliefhebbers het initiatief om de oude traditie van buiten schilderen nieuw leven in te blazen. Ze besloten elk jaar professionele kunstenaars uit te nodigen omsamen te komen en 'en-plein-air' hun kunstwerken te maken.
Dit jaar is het dubbel feest omdat de gemeente 750 jaar bestaat en de organisatie van de Haagse School Dag haar eerste lustrum viert! Als bezoeker van de feestelijke tentoonstelling in de Weissenbruchzaal van Pulchri Studio, de bakermat van de Haagse School-schilders, kun je een kijkje nemen bij de kunstwerken die in en rond Nieuwkoop zijn gemaakt.
Op 24, 25 en 26 december 2021 is Pulchri Studio gesloten. Het is op die dagen niet mogelijk om deze tentoonstelling te bezoeken. (Vertaald)
Bekijk de post op instagram hier.
Biografie: Christoffel Bisschop
Christoffel Bisschop was een schilder van grote naam en faam, die de koninklijke familie tot zijn klanten- en vriendenkring mocht rekenen. De geboren Leeuwarder volgde zijn roeping naar Delft, Parijs en Den Haag. Toch was het de Friese traditie waar het in de kern om zou draaien.
Christoffel Bisschop (Leeuwarden, 1828 - Scheveningen, 1904) wordt op 22 april 1828 geboren in een welgestelde koopmansfamilie in Leeuwarden. Zijn vader Richard Bisschop handelt in tabakwaren en moeder Sara Soetingh is de dochter van Albert Soetingh, 'spinbaas' in het Tucht- en Werkhuis achter het Blokhuis, waar hij de leiding had over vrouwelijke gedetineerden die aan het spinnewiel te werk werden gesteld. De kleine Chris geeft al vroeg te kennen dat hij schilder wil worden, maar zijn vader stemt daar niet mee in. Zijn tekenlessen bij Hendrik Schaaff mag hij wel blijven volgen. Wanneer Richard Bisschop in 1845 komt te overlijden, neemt het lot van de jonge tekenaar een andere wending. Zijn moeder, die dan niet alleen haar man, maar ook al vier van haar acht kinderen heeft verloren, stemt wél in met de vurige wens van haar zoon. Chris vertrekt op zijn achttiende naar Delft, waar hij in de kost gaat bij Willem Hendrik Schmidt (1809 - 1849). Hij is zeker niet de enige student in het atelier van deze gevierde historieschilder. Er breekt een enerverende periode aan, waarin de jonge Fries zich snel ontwikkelt en met volle teugen geniet van het artistieke leven. In Delft en soms in het Brabantse Dongen, waar zijn meester nu en dan een complete herberg afhuurt voor zijn leerlingen. Schilderen en feesten, dat is wat ze doen. Totdat Christoffel wederom met de dood wordt geconfronteerd wanneer Schmidt plotseling komt te overlijden.
Bisschop werkt enige tijd op het gerenommeerde atelier van Huib van Hove in Den Haag, maar hij wil meer van de wereld zien. Als hij een lift krijgt aangeboden van de Parijse schilder Hippolyte Lecomte, pakt hij zijn biezen en vertrekt naar de Franse hoofdstad. De jonge kunstenaar vindt al snel een plekje op het atelier van de Zwitser Charles Gleyre (1806 - 1874), die zelf zijn opleiding heeft genoten bij de wereldberoemde Engelse landschapsschilder Bonington. Gleyre zal later grootheden als Renoir, Monet en Sisley de fijne kneepjes van het vak bijbrengen. Ruim voordat deze jonge 'impressionisten' arriveren, heeft Bisschop Parijs alweer verlaten. In 1855 vestigt de schilder zich in de Boekhorststraat in Den Haag, waar hij zijn moeder in huis neemt. Het is een zoete inval in het Friese huishouden. Ook collega schilders genieten van de goede zorgen van 'moeke' Bisschop. Met zijn eigen werk wil het sinds zijn terugkeer uit Parijs niet vlotten. Moeke stelt voor dat hij dan maar terug moet naar Parijs. In plaats daarvan dwaalt de schilder een tijdlang door zijn Heitelân. In Hindeloopen vindt hij in de combinatie van Friese historie, klederdracht en mentaliteit zijn meest dankbare onderwerp. In plaats van terug te gaan naar Friesland, haalt de schilder Friesland naar de hofstad.
Als Sara Soetingh op 30 november 1866 haar laatste adem uitblaast, is haar zoon een gevierd schilder met Hindelooper interieurs als handelsmerk. Koningin Sophie is één van zijn grootste bewonderaars. Bisschop is een vooraanstaand lid van het Haagse kunstenaarsgenootschap Pulchri Studio, dat in die jaren uitgroeit tot het 'clubhuis' van de Haagse School. Op 26 januari 1869 trouwt hij met de Britse schilderes Kate Swift (1835 - 1928), die hij als één van zijn leerlingen heeft leren kennen. Het echtpaar betrekt in 1883 de 'Villa Frisia' die zij in Scheveningen hebben laten bouwen. Anders dan de schilders van de Haagse School, laat Bisschop zich niet inspireren door de zee en het strand, maar heeft hij enkele kamers in zijn huis laten inrichten met antieke elementen uit Friese interieurs. Zo zijn er een Hindelooper bedschutting, een prikslee en twee spinnewielen. Hier componeert hij zijn populaire binnenhuistaferelen met modellen die hij in Friese klederdracht laat poseren.
Bisschopkamers
Drie jaar na het overlijden van Christoffel Bisschop in 1904, wordt een gedeelte van de inventaris van villa Frisia overgebracht naar het Fries Museum, waar de bekende Bisschopkamers zijn ingericht. Nadat Kate Bisschop-Swift in 1928 komt te overlijden, wordt het legaat verder aangevuld met huisraad, schilderijen, documenten, sieraden en andere geschenken die het kunstenaarsechtpaar gedurende hun leven ten deel vielen tijdens hun bezoeken aan de verschillende vooraanstaande families en vorstenhoven in Europa. Behalve in het Fries Museum bevindt het werk van Bisschop zich in collecties van onder andere het Rijksmuseum, het Groninger Museum en het Kunstmuseum Den Haag.
Deze biografie verscheen op 20 juli 2021 als artikel in het Friesch Dagblad in het tweede seizoen van de serie ‘Reizende schilders’, waarin Gert-Jan Veenstra en ik in de zomermaanden de levens van Friese schilders die hun inspiratie over de grens zochten beschrijven. Meer informatie hier. Het Fries Museum heeft, onder leiding van conservator Anne-Marie Segeren, een grote tentoonstelling over het leven en werk van het echtpaar Bisschop in voorbereiding. De opening staat gepland voor het voorjaar 2023.
Special Offer!
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.
Tijdens de 523 / Kunst des 19. Jahrhunderts veiling bij Ketterer Kunstauktionen in München op zaterdag 11 december wordt - naar verwachting rond 16:04 uur - als kavel 348 een paneel van Mesdag opgeroepen. Het werk zou al voor 1900 via Kohn & Hancke Buch- und Kunsthandlung in Breslau (Etiket achterop de lijst) naar Duitsland verkocht zijn. Richtprijs 40.000 tot 60.000 euro. Meer informatie hier.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Heeft u tips of reacties? U wilt adverteren, of bijdragen aan de volgende edities? Dan kunt u rechtstreeks reageren op deze mail. Weest welkom!
Met kunsthistoricus Werner van den Belt heb ik een boek gemaakt over de schilders van de Duin- en Bollenstreek (2021). Bestellen kan via de website van uitgeverij WBOOKS.
Met kunstschilder en illustrator Gert-Jan Veenstra heb ik een boek gemaakt over Hobbe Smith - De Friese chroniqueur van Amsterdam (2018). Bestellen kan via de website van Uitgeverij Noordboek.
Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!