Haagse School: sehnsucht nach Holland, de mondriaanroute & Friese schilders op reis - Editie #73

Aankomende veilingen
VENDUEHUIS DEN HAAG - Old masters, nineteenth century & early modern art - tot 8 september - met Bosboom, Mauve, een windmolen door Gabriël, Willem Roelofs, dames door Albert Roelofs, Jan Weissenbruch, J.H. Weissenbruch, een hooikar in Normandië door Nakken, Jongkind, Blommers, een stilleven van Mesdag, Arntzenius, een rustende artillerie door Breitner, Isaac Israels, Jo Koster, Anton Koster, magnolia's door Menso Kamerlingh Onnes, narcissen door Theo van Hoytema, Willy Sluiter, Van Dam-van Isselt, Willem Maris, Matthijs Maris, Apol, De Bock, Julius van de Sande Bakhuyzen, Voerman sr., Jozef Israël, David Oyens, Akkeringa, Zoetelief Tromp, Hart Nibbrig, de grazende kalfjes van Piet Mondriaan, Klinkenberg, Witsen, De Zwart, Eerelman, verschillende opiumschuivers van Bauer, diverse werken op papier door Jan Toorop, en een gezicht op Scheveningen door Arntzenius. Check hier.
Tentoonstelling: 'Cornelis de Bruin, een veelzijdig impressionist' - Noord-Veluws Museum - Nunspeet
Zomerserie: 'Reizende schilders' in het Friesch Dagblad
Deze zomer publiceert het Friesch Dagblad in de serie 'Reizende schilders' de avonturen van Friese schilders in het buitenland. De eerste aflevering verscheen op op 9 juli met Johannes Jurres in het spoor van Don Quichot. Afgelopen week het spannende relaas van Tjerk Bottema. Van boerenzoon tot bohémien. Er volgen de komende weken nog vijf schildersavonturen in den verre. Tekst van ondergetekende, illustraties van Gert-Jan Veenstra.
Website: in het spoor van de schilder via mondriaanroute.com
Piet Mondriaan is zoveel méér dan het rood, blauw, wit, geel en zwart dat hem wereldberoemd maakte. Op mondriaanroute.com - een nieuwe website van Stichting Gifted Art - zijn wandel- en fietsroutes te volgen waarmee je letterlijk in de voetsporen van Mondriaan treedt in Amsterdam, Domburg, Laren en Blaricum, Winterswijk en langs het Gein in Abcoude. De website is ontwikkeld op basis van het standaardwerk Piet Mondrian: Catalogue Raisonné uit 1998. Er is ook gebruik gemaakt van andere, recente literatuur met betrekking tot leven en werk van de schilder. De site is geïllustreerd met beeldmateriaal dat hoofdzakelijk afkomstig is van het RKD. Mondriaan-kenners Hans Janssen (Kunstmuseum Den Haag) en Wietse Coppes (RKD) ondersteunden de totstandkoming van mondriaanroute.com.
Via Instagram: @rijksmuseum
Studies hebben aangetoond dat de meeste museumbezoekers slechts een paar seconden nodig hebben om te stoppen en naar een kunstwerk te kijken. Het Rijksmuseum daagt je uit om te pauzeren, de tijd te nemen en de objecten in de collectie goed te bekijken. In deze instagrampost nemen ze een kleine oliestudie onder de loep. In de hoeken zijn de gaten nog zichtbaar waarmee Weissenbruch het papier op het deksel van zijn verfdoos speldde. Zo'n studie zou hem helpen om het uiteindelijke schilderij in het atelier te maken. 🧑🎨 'Zomerdag' olieverf op papier: Johan Hendrik Weissenbruch. Instagram post hier.
Biografie: Gerhard Morgenstjerne Munthe
Haagse School schilders reisden graag. Naar Frankrijk, Italië en Duitsland. Maar ook de Scandinavische landen, Groot-Brittanië, de Verenigde Staten en Arabische landen werden regelmatig aangedaan. Daar tegenover staat dat een groot aantal buitenlandse schilders Nederland bezocht om de oude meesters te bestuderen en zich te laten inspireren door het kunstzinnige klimaat aan zee. De geboren Duitser Gerhard Morgenstjerne Munthe kwam naar Nederland, op zoek naar de zee en zijn roots.
Gerhard Arij Ludwig Munthe af Morgenstjerne (1875, Düsseldorf - 1927, Leiden) wordt op 7 augustus 1875 geboren in Düsseldorf als oudste zoon van de Noorse kunstschilder Ludwig Munthe en de Nederlandse Lena Vlierboom, afkomstig uit een Rotterdamse redersfamilie. De kleine Gerhard groeit op in de kunstminnende Duitse stad aan de Rijn en het is niet verwonderlijk dat hij terechtkomt op de beroemde kunstacademie aldaar. Om zich te onderscheiden van zijn vader en zijn - bekende - schilderende oom met dezelfde voor- en achternaam, signeert Gerhard met zijn volledige Noorse familienaam (maar dan in omgekeerde volgorde geschreven). Van jongs af aan brengt het gezin Munthe de zomers door in Katwijk aan Zee. Wanneer zijn vader in 1896 overlijdt verhuist Gerhard met zijn moeder naar Nederland. Ze vestigen zich in Den Haag.

In Den Haag vindt de schilder meteen zijn draai. De fors aangezette zeegezichten met bomschuiten aan het strand verkopen goed. Zeker wanneer ze zijn gehuld in het romantische avondlicht dat hij heeft meegenomen uit Düsseldorf. Hij komt al snel in contact met Mesdag, - een kennis van zijn vader -, die hem introduceert bij Pulchri Studio. In 1899 heeft Munthe zijn eerste Nederlandse tentoonstelling bij Kunstgalerij Amicitia aan het Noordeinde. Er volgen toonstellingen in onder andere Amsterdam, Arnhem en Leeuwarden en in 1905 en 1910 is hij met enkele werken vertegenwoordigd op de Salon in Parijs. In 1901 verhuist Munthe met zijn Nederlandse vrouw Christine van Gendt naar Katwijk, waar het gezin een villa huurt die ze vernoemen naar hun pasgeboren dochter Sigrid. Ze kennen er aanvankelijk voorspoedige en gelukkige jaren. In 1908 verhuizen de Munthes naar Den Haag, waar de schilder - die dan al tekenen van drankzucht vertoont - in het najaar van 1912 failliet verklaard wordt. Ondanks, of wellicht dankzij, deze persoonlijke tegenslag ontwikkelt Munthe een zekere lichtheid in zijn stijl. Criticus Albert Plasschaert constateert in 1914 in dagblad Het Vaderland dat de schilderijen die bij kunsthandel Esher Surrey in Scheveningen te koop staan, niet meer de 'grofheid die weleens stoutmoedigheid werd' bezitten, maar een 'vrijer hartstochtelijkheid'. De schilder en zijn gezin raken op de dool. Via een woning in Noordwijkerhout en een tussenstop in het huis van collega Wenckebach in Noordwijk, komen ze uiteindelijk terecht in Warmond. De schilder houdt het hoofd boven water door kleinere havengezichten en zijn vertrouwde bomschuiten op karton te blijven produceren.

Morgenstjerne Munthe overlijdt op 15 mei 1927 in een Leids ziekenhuis aan een keelaandoening. Hij is dan pas 51 jaar oud. De schilder wordt begraven bij 'het groene kerkje' in Oegstgeest. De inboedel van zijn atelier gaat nog hetzelfde jaar onder de hamer bij veilinghuis Van Marle & Bignell in Den Haag. Vrouw en dochter vertrekken naar Amsterdam. Munthe was naast lid van Pulchri Studio ook lid van Arti et Amicitiae. Werk van zijn hand bevindt zich in de collecties van onder andere het Kröller-Müller Museum, Rijksmuseum Amsterdam en het Katwijks Museum.
Special Offer!
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.
Bij Christie's British & European Art Online Only veiling van 7 tot 29 Juli is zowel een staande als een zittende dame van Isaac Israels ingebracht. Beide zijn afkomstig uit de beroemde collectie van schilder, kunstpedagoog en criticus Henk Bremmer (1871 - 1956). Ook in de veiling: een drietal Amsterdamse stadsgezichten van Klinkenberg en spelende kinderen aan het strand door Jozef Israëls.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van het getoonde werk, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Heeft u tips of reacties? U wilt adverteren, of bijdragen aan de volgende edities? Dan kunt u rechtstreeks reageren op deze mail. Weest welkom!
Samen met kunstschilder en illustrator Gert-Jan Veenstra heb ik een boek gemaakt over Hobbe Smith - De Friese chroniqueur van Amsterdam. Meer info en/of kopen hier
Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!