Nog even te zien, de Zaanse revolutie & soep over een Van Gogh - Editie #156
Maandelijkse nieuwsbrief over de schilders van de Haagse School.
Welkom bij de 156ste editie van de Haagse School Nieuwsbrief, met een focus op het andere grijs van de Haagse School.
In de zomer is er tijd voor bezinning, verstilling en verdieping. De temperatuur, het reizen en de dagen in een andere cadans, raken vergeten registers en zorgen voor nieuwe inzichten. Ik heb mij de afgelopen weken nauwelijks verdiept in de schilders van de Haagse School, maar zag ze toch steeds weer opduiken, met Van Gogh (uiteraard) als de meest uitgesproken component.


In de Volkskrant las ik een artikel door Alex Burghoorn over een omslag die gaande is in de museumwereld: het imago van de klinische kunstzaal wordt ingeruild voor maatschappelijke betrokkenheid. Zoals in de tentoonstelling Veranderland in Het Noordbrabants Museum, die bezoekers uitnodigt het landschap eens met de ogen van een ander te bekijken. Burghoorn zag behalve de culturele omslag natuurlijk ook de Collse Watermolen geschilderd door Van Gogh, net als de prachtige ‘Molen te Heeswijk’ door Mondriaan.
Soep over een Van Gogh
Klimaatfilosoof en activist Chris Julien publiceerde afgelopen week zijn boek ‘Alledaags activisme: van onrust naar daadkracht in het klimaattijdperk’. In dit boek schetst hij de verlammende angst die de klimaatcrisis vaak oproept en laat hij zien hoe we allemaal kunnen bijdragen aan systeemverandering. Naast zijn schrijven, speelt Julien een actieve rol bij Extinction Rebellion, zowel voor als achter de schermen. In het Radio 1 programma Kunststof wordt de schrijver geïnterviewd door Andrew Makkinga. Al in minuut acht geeft hij aan dat mensen die “soep over een Van Gogh” gooiden hem er uiteindelijk toe hebben gebracht om klimaatactivist te worden. Hoewel dat acties zijn waarvan ik persoonlijk ontbrand in een soort stille woede, is het natuurlijk nog steeds een voorbeeld van hoe kunst mensen kan inspireren op zoek te gaan naar zingeving.
Een bronzen Sterrennacht
Tijdens de Olympische Spelen, waar niet alleen de wielrenners door de schilderachtige straten van Montmartre raasden, kreeg Van Gogh een eerbetoon uit onverwachte hoek. De synchroonzwemtweeling Noortje en Bregje de Brouwer uit Goirle wist tijdens de vrije kür een bronzen medaille te behalen in badpakken met Van Gogh’s Sterrennacht erop. Tijdens het EK dit jaar waren het al eens de zonnebloemen geweest die de ruggen van ‘s lands beste synchroonzwemmers sierden.
Op weg naar een nieuw persoonlijk record op de halve marathon in de herfst wilde ik mijzelf graag belonen met een nieuw paar hardloopschoenen. Mijn oog viel op een kleurrijk exemplaar van het merk Asics dat mij via retargeting op al mijn schermen bleef achtervolgen. Toen ik toch maar eens de moeite nam om de productbeschrijving te lezen, bleek Van Gogh zelfs voor deze schoenen de bron van inspiratie geweest te zijn; ‘een kleurrijke avant-gardestijl, geïnspireerd op de schilderijen van Van Gogh’ aldus luidt de beschrijving.



Aankomende veilingen
VENDUE NEXTDOOR DEN HAAG - Part 1 | 2 september - Schaap, Briët, Albert Neuhuys, Van der Valk, een paard in de stal door Bogman, Eickelberg, Geijp, Weiland en Roermeester. Check hier. Part 2 Premium | 3 september - Wolter, Van Ingen, Hollestelle, Van Andringa, Zandleven, Koster, David Bles, Willy Sluiter, Scherrewitz, Albert Neuhuys, J.T. Kruseman, Moulijn, Savrij en Gabriël. Check hier.

VEILINGHUIS ALD FRYSLAN IJLST - septemberveiling - 2 t/m 6 september - met Johan Daniel Koelman, een stemmig schilderij met een kerk, een molen en een boerderij door Sieger Baukema, Van Schaik, Edzard Koning, Rein Miedema, Jurres, Horrix en Briët. Check hier.
VEILINGHUIS KORST VAN DER HOEFF DEN BOSCH - Kunst en Antiek Veiling - 9 t/m 13 september - Van Daalhoff, Van der Ven, Nakken, Van Wijngaerdt, Staring, Heppener, een dorpshaven door Tholen, Sijthoff, Van Vuuren, Rip, Bastert, Van Schaik, Bilders-van Bosse, Vogel, Eerelman, Willy Sluiters, een kanaal in Venetië door Hein Burgers, Van der Stap en Groenewegen. Check hier.
VAN ZADELHOFF HILVERSUM - Kunst & Antiekveiling - 14 t/m 17 september - Catalogus online op 7 september. Meer informatie volgt hier.
VEILINGHUIS ONDER DE BOOMPJES LEIDEN - Kunst & antiek veiling - septemberveiling - Catalogus online op 7 september. Meer informatie volgt hier.
DERKSEN VEILINGBEDRIJF ARNHEM - Nazomerveiling - 16 t/m 21 september - met Van der Sande-Lacoste, aangemeerde schepen voor de haven van Dordrecht door Rust, Scherrewitz, Bosboom, Jamin, Constant Artz, Marius Bauer, W.E. Roelofs, Vogel, Boers, Markus, Wijsmuller, Van Konijnenburg, Van Wijngaerdt, Schipperus, Dankmeijer, Bleys, De Bock, Kleijntjes, Moes, Briët, Lapidoth, een vrouw met Papegaai door Frits Maris, Van Langen, Van Ingen, Munninghof, Van Essen, een vaas met amaryllis door Oerder, Van Kregten, Korteling, W.E. Roelofs, Johannes Bogman, Markus en schepen voor de kust door Abraham Lopes Suasso. Check hier.
VEILINGHUIS PEERDEMAN UTRECHT - Kunst- en antiekveiling - 22 september - Catalogus online vanaf 8 september. Check hier.

MEDUSA AUCTIONEERS SPRUNDEL - September veiling | 23 t/m 25 september - met Melis, Van Prooijen, Jozef Israëls en Isaac Israels. Check hier.
John Sillevis (1946-2024): productief museumman en groot verteller
De bekende Haagse kunsthistoricus en tentoonstellingsmaker John Sillevis is eind juli op 77-jarige leeftijd in zijn woonplaats Den Haag overleden. Hij was een van de productiefste Nederlandse kunsthistorici van zijn tijd en maakte tientallen tentoonstellingen en schreef talloze catalogi. Sillevis was een voortreffelijk schrijver en een begenadigd verteller. Of het nu ging over de moeilijkheden van de schilder Jongkind in Parijs of over de strapatsen van de jonge Van Gogh in Den Haag, Sillevis blies ze leven in. Lees hier het volledige artikel in Den Haag Centraal.


Ik maakte voor het eerst kennis met Sillevis als student kunstgeschiedenis in Nijmegen, waar ik beslag wist te leggen op “Het Haagse School Boek”. Een compact naslagwerk dat ik jarenlang heb meeverhuisd naar nieuwe kamers in nieuwe steden. Zo was het werk van de Haagse School via Sillevis per definitie vertegenwoordigd in mijn boekenkast, of ik mij er nu wel of niet mee uiteenzette op dat moment.
Nog even te zien: ‘Breitner’ - Singer Laren & ‘Kunst voor de kost’ - Dordrechts Museum
Nog tot 8 september is de tentoonstelling ‘Breitner’ te bezoeken in het Singer Museum in Laren. Gastconservator Suzanne Veldink heeft gereconstrueerd wat fijnproevers als Ger Luijten al in Breitner zagen: een volstrekt origineel, vrij en tegendraads karakter en modernist avant la lettre. Deze van oorsprong Rotterdamse kunstenaar was zijn tijd ver vooruit. In eerdere nieuwsbrieven deed ik al uitgebreid verslag van deze bijzondere tentoonstelling, die nu ook genomineerd is voor de Museumtijdschrift Tentoonstellingsprijs 2024.
In het Dordrechts Museum ook nog tot 8 september de tentoonstelling ‘Kunst voor de kost’. Over de kunstenaar als ondernemer in de 19de eeuw. Meer dan 150 kunstwerken bieden een overzicht van veelal 19de-eeuwse kunst die goed verkocht. Veel van de meer dan 150 getoonde schilderijen behoren nog altijd tot de meest geliefde werken in museumcollecties. Tal van andere werken komen door de veranderde smaak zelden uit het depot. Naast romantische kunstenaars als Andreas Schelfhout en Ary Scheffer zijn schilders van de Haagse School goed vertegenwoordigd en is werk te zien van Henriette Ronner-Knip, Johan Barthold Jongkind, Piet Mondriaan en Pyke Koch.
@zaansmuseum via Instagram
Beleef de Industriële Revolutie door de ogen van Herman Heijenbrock!
Herman Heijenbrock, een schilder met een fascinatie voor vooruitgang, reisde door heel Europa om de opkomst van staal, stoom en machines vast te leggen. Ook de Zaanstreek, Europa's oudste industriegebied, ontkwam niet aan zijn penseel. Hier schilderde hij de fabrieken als moderne kathedralen, terwijl grote vrachtschepen en kolentransporteurs door het landschap voeren.
Ondanks de zware arbeidsomstandigheden die Heijenbrock zag, bleef hij geloven in de kracht van de machine om het leven van de mens te verbeteren. Zijn werk toont een wereld in verandering, waarin technologie hoop bracht voor een betere toekomst.
Kom naar het Zaans Museum en ontdek het schilderij “Gezicht op de Zaan in Zaandam”, waar Heijenbrock de essentie van de industriële Zaanstreek vastlegde. En reflecteer op de vraag: heeft de technologische vooruitgang ons leven echt verbeterd?
Bekijk de volledige post op Instagram hier.
@RKD via LinkedIn
Het RKD presenteert in de Maand van de geschiedenis:
Echt nep of net echt? Vervalsingen in de schilderkunst
Op woensdag 23 oktober duikt RKD-conservator Suzanne Laemers, gespecialiseerd in vroege Nederlandse schilderkunst, in het archief van de Belgische schilderijenrestaurator en vervalser, Jef Van der Veken (1872-1964). Wat kunnen we uit het werkmateriaal leren over zijn werkwijze en hoe probeerden kunsthistorici zich te behoeden voor een instinker?
Deelnemers worden actief aangemoedigd om vragen te stellen en deel te nemen aan het gesprek.
Toegang is gratis. Meld je snel aan! Meer informatie en tickets hier.
Het aanbod / resultaat
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot Marktplaats. Elke editie treft u hier een werk dat te koop wordt aangeboden of recent is verkocht.
Bij Hargesheimer Kunstauktionen in Düsseldorf worden op 11 september als kavel 2516 waterlelies door Willem Roelofs aangeboden. Een thema dat de schilder vaker behandelde. In het ‘Het Schildersboek - Nederlandsche schilders der negentiende eeuw’ schrijft Jhr. Mr. H. Smissaert er ook over in zijn stuk over Roelofs. Olieverf op paneel, rechtsonder gesigneerd. Richtprijs €1200,- Meer informatie hier.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.


Het boek De schilders van Amsterdam (WBOOKS, 2022) maakte ik samen met kunsthistoricus Werner van den Belt. Het gaat over de kunstenaars die verslag doen van de ontwikkeling van het Amsterdam van hun tijd. Vijf eeuwen schilderkunst in de hoofdstad. Van Rembrandt tot Breitner en van Monet tot Max Beckmann. Meer informatie en bestellen kan hier, via uitgeverij WBOOKS.
anders,persoonlijker lichter van toon, leuk om te lezen