Zoektocht naar zingeving, kunst omkaderd & verzamelde vrouwen - Editie #162
Maandelijkse nieuwsbrief over de schilders van de Haagse School.
Welkom bij de 162ste editie van de Haagse School Nieuwsbrief.
Een rond sterf- of geboortejaar van een schilder kan de aanleiding zijn voor een enorme hoeveelheid extra exposure en tal van evenementen. Denk aan de Mondriaan- Van Gogh en Rembrandtjaren. Het kan ook de aanleiding zijn voor een tentoonstelling die zorgt voor hernieuwde aandacht voor een kunstenaar bij een breder publiek. Dat het niet altijd lukt in het jubileumjaar zelf, het zij de makers van de tentoonstellingen en de boeken vergeven.
Beter goed herdacht dan snel weer vergeten.
Willem Witsen en George Hendrik Breitner overleden beide in 1923. De vrienden (ze zijn zelfs samen begraven) vierden afzonderlijk van elkaar de hernieuwde aandacht. Witsen werd afgelopen jaar als ‘Stille kracht’ geëerd in Museum Jan Cunen, Breitner kreeg zijn veelgeprezen tentoonstelling in het Singer Museum in Laren.
In 2025 herdenken we officieel de honderdste sterfdagen van Jan Veth (Dordrecht, 18 mei 1864 - Amsterdam, 1 juli 1925) en Jan Hillebrand Wijsmuller (Amsterdam, 13 februari 1855 – aldaar, 23 mei 1925). Maar Het oog van Jan Veth was al in 2023 te zien in het Dordrechts Museum, terwijl Wijsmuller als schilder van het mooie Nederland al sinds november vorig jaar te zien is in het Voerman Museum in Hattem.
De tentoonstelling over Suze Robertson (1855 - 1922) in Museum Panorama Mesdag is de uitzondering die de regel bevestigt. Haar tentoonstelling was wel in het honderdste sterfjaar. Misschien juist daarom dat deze veelbesproken en uiterste succesvolle ‘herontdekking’ van de ‘vrouwelijke Van Gogh’ inmiddels een vervolg heeft gekregen. Werken op papier zijn nu te zien in het Kunstmuseum in Den Haag (zie verderop).
Benieuwd wat 2025 nog voor mooie tentoonstellingen in petto heeft: Antoon Derkinderen (1859 - 1925)? Johan van Mastenbroek (1875 - 1945)? Lizzy Ansingh (1875 - 1959)? Volgend jaar is trouwens ook geen probleem.
Aankomende veilingen
VENDUE NEXTDOOR DEN HAAG - Part 1 | 3 maart - met Van Soest, Van Hettinga Tromp, Kerling, Van Wijngaerdt, Mondt, David Bles, Willem Maris, De Bock, Bremmer, Willem Gestel, Wingen, Bleuland van Oordt en Schiedges jr. Check hier. Part 2 Premium | 4 maart - met Van Wijngaerdt, David Bles, Van der Maaten, Maurits van der Valk, een Oost-Indische kers in een gemberpot door Van Regteren Altena, Hanedoes, Ansingh, Van der Waay, Molijn, Gabriël, Mauve, Akkeringa en De Bock. Check hier.
VAN ZADELHOFF VEILINGEN HILVERSUM - Algemene veiling - 3 en 4 maart - met Constant Artz, W.J. Schütz, W.G.F. Jansen, Schipperus, Van Wijngaerdt, Steffelaar, Zürcher, Jo Koster, Jamin, Rink, Van der Nat, Jurres, Witkamp, Melcher-Tilmes, Pieter ten Cate, Engel, Raaphorst, Smits en Van Bloem. Check hier.
VENDUEHUIS DEN HAAG - Classical Paintings & Drawings | 12 maart - met J.F. Spohler, Everhardus Koster, Schipperus, Springer, Jan Weissenbruch, Bosboom, Tholen, Van der Nat, Akkeringa, Van Mastenbroek, H.J. Wolter, Riegen, Hermanus Koekkoek jr., Ronner-Knip, Raaphorst, Heerebaart, Sadée, Blommers, J.H. Weissenbruch, Kossaar, Jo Bauer, Herman ten Kate, Willem de Zwart, Ansingh, Zandleven, ploegende paarden door Cunaeus, koeien in de duinen door De Haas, Molijn, Stroebel, David Bles, Hobbe Smith, Artz, Verveer, Koppenol, Mauve, W.G.F Jansen, Willem Maris, Breman, Roosenboom, Roelofs, Dijsselhof, Marius Bauer, Martens, Jozef Israëls, Gerard Bilders, Toorop, Bakker-Korf, Hoynck van Papendrecht, Gabriël, Breitner, De Bock, Klinkenberg, Smits en W.J. Schütz. Check hier.
ADAMS AUCTIONS AMSTERDAM - NRC Auctions - Art below € 5.000 (online) | 10 maart - diverse stillevens door Van Regteren Altena, twee naakten door Hobbe Smith, Van Daalhoff, Antoinette van Hoijtema en een portret door Simon Maris. Check hier.
MEDUSA AUCTIONEERS SPRUNDEL - Maart Veiling | 17 maart - met Steelink jr., Henk ten Cate, Rensburg en Hildebrandt. Check hier.
VEILINGHUIS ONDER DE BOOMPJES LEIDEN - Maart 2025 Timed Online Veiling | 17 tot 19 maart - catalogus online 8 maart. Check hier.
VEILINGHUIS DE ELAND DE ZON DIEMEN - Kunst & Antiek Voorjaarsveiling | vanaf 24 maart - met Van der Voort, Willy Sluiter, Artz, Hilverdink, Geijp, Damschreuder, Zilcken, Heijenbrock, W.G.F. Jansen, Jan de Jong, Van Mastenbroek, Deutmann, Willem Elisa Roelofs en Richard Bisschop. Check hier.
VEILINGHUIS ALD FRYSLAN WOMMELS - Veiling maart 2025 | 24 t/m 28 maart 2025. Check hier.
Tentoonstelling: ‘Kunst omkaderd’ - Museum Boijmans van Beuningen - Rotterdam
Museum Boijmans Van Beuningen heeft zo’n zeshonderd schilderijen uit de periode 1780-1914 (ook wel de lange negentiende eeuw genoemd). Ze zijn vooral gemaakt door Nederlandse en Franse kunstenaars voor een kunstmarkt die steeds commerciëler werd. Sinds 2020 heeft het museum onderzocht hoe de lijsten van deze werken zijn gemaakt. De schilderijen zijn van alle kanten bekeken, gefotografeerd en er is onderzoek in de archieven gedaan. Net als de schilderijen hebben de lijsten vaak al een heel leven achter zich: sommige zijn door de kunstenaar zelf gekozen, andere door een handelaar, verzamelaar of museumdirecteur.
Op de rails in de gangen bij de restauratieateliers (2e verdieping) is er extra aandacht voor acht schilderijen van kunstenaars als Théodore Rousseau en Paul Gauguin maar ook Anna Abrahams, Jac. van Looy, David Bles, Paul Gabriël en Jan Weissenbruch. Nog te zien tot 29 juni 2025. Meer informatie hier.
Tentoonstelling: ‘Suze Robertson - Werken op papier’ - Kunstmuseum Den Haag
Directe en intieme voorstellingen van het dagelijks leven, in beeld gebracht met houtskool, krijt en potlood. Kunstmuseum Den Haag toont een selectie werken op papier van de Haagse kunstenaar Suze Robertson (1855 – 1922). Eigenzinnig als ze voor haar tijd was, koos ze boeren en arbeiders als onderwerp. Vooral vrouwen. Met rauwe, krachtige en eerlijke lijnen komen de mensen tot leven.
Tekenen vormt de basis van Robertsons werk. Ze volgt haar opleiding voor tekenleraar aan de Haagse Academie en geeft ook les aan verschillende scholen. Waarna ze zich volledig richt op haar schilderkunst. Tijdens haar leven krijgt Robertson al veel erkenning en wordt haar werk regelmatig tentoongesteld in binnen- en buitenland. Ze komt op wanneer de Haagse School de toon zet in de kunstwereld en inspireert de volgende generatie kunstenaars, zoals Piet Mondriaan, met haar vernieuwende werken. Meer informatie hier.
Kijken: ‘Zoeken naar zingeving’ - Nu te zien! - AVROTROS
Een museum als centrum voor geestelijk leven, geplaatst midden in de rust van de natuur. Dat is wat kunstverzamelaar Helene Kröller-Müller (1869 - 1939) voor ogen had. Paulo Martina, directeur van de Musea Zutphen bekijkt in de aflevering van 27 februari van het tv-programma Nu te zien! in het Kröller-Müller Museum hoe die relatie met spiritualiteit en filosofie is te zien in de kunstwerken uit de collectie. Met o.a. werk van Jan Toorop, Jan Sluyters en Piet Mondriaan en de citroenen als openbaring door Vincent van Gogh. Een goed antidotum tegen tijden waarin de waan van de dag de overhand lijkt te krijgen. Kijk hier.
De tentoonstelling “Zoeken naar zingeving” is nog tot en met 11 mei te zien in Museum Kröller-Müller. Meer informatie hier.
Voorbeschouwing: 'Ongehoord, verzamelde vrouwen' - Museum Gouda
Zes eeuwen geschiedenis door de ogen van vrouwen uit de collectie van Museum Gouda. Ruim dertig ijkpunten die de voortdurende golfbeweging van emancipatie markeren. Deze verhalen, vaak vergeten of verborgen, worden verteld in ‘Ongehoord – Verzamelde vrouwen’ een tentoonstelling die opent op 8 maart. Niet voor niets internationale vrouwendag.
Conservator Jorien Soepboer deed in 2024 onderzoek naar meer dan dertig vrouwen in de collectie van Museum Gouda. Van de gedurfde gravin Jacoba van Beieren en de pionierende schoonschrijver Maria Strick, tot de invloedrijke kunstenaar Charley Toorop, glasgraveerder Johanna Breebaart die haar talenten inzette voor de emancipatiebeweging van de 19e eeuw en de hedendaagse Goudse Rkia Majourhate.
Vrouwenwerk
In de sporen van de Franse revolutie van 1789 en de Verlichting, krijgen vrouwen tijdelijk meer ruimte, maar in de 19de eeuw volgt een conservatieve tegenreactie. Vrouwen worden nadrukkelijk naar de huiselijke sfeer verbannen. Deze ongelijkheid leidt eind 19de eeuw tot de eerste tastbare emancipatiebeweging met als resultaat: vrouwenkiesrecht.
Emancipatiegolven
Tussen de twee wereldoorlogen lijkt een andere tijd aangebroken. Vrouwen dringen door in de politiek, de wetenschap, muziek en literatuur. Maar in de jaren vijftig worden vrouwen weer massaal opgesloten in het ideaalbeeld van de bevallige echtgenote achter het aanrecht. Dit leidt eind jaren zestig tot een tweede feministische golf. Josine de Bruyn Kops (1940 – 1987) heeft als directeur van Museum Gouda een belangrijke rol, zij is de eerste die een feministisch beleid voert en werk van vrouwelijke kunstenaars aankoopt. Meer informatie hier.
@De Andere Helft via LinkedIn
De Andere Helft Expertmeeting #10:
Kunstzaken. Vrouwelijke handelaren 1870-1945
📍 Kunstmuseum Den Haag
📅 4 april 2025
🕝 13:30-18:00
Op vrijdagmiddag 4 april organiseert De Andere Helft haar tiende expertmeeting in het Kunstmuseum Den Haag. Tijdens deze bijeenkomst, met lezingen van Gert Elzinga (Historisch Centrum Leeuwarden), Evelien de Visser (RKD - Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis) en Eléonore Thole (RKD/Open Universiteit), staat de essentiële rol van vrouwelijke handelaren tussen 1870 en 1945 centraal. We belichten hun onmiskenbare invloed op de Nederlandse kunsthandel in een periode van grote maatschappelijke, politieke én artistieke veranderingen.
Daarnaast biedt het Kunstmuseum iedereen de gelegenheid om de tentoonstelling 'Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot' te bezoeken. We sluiten deze dag samen af met een borrel waar ruimte is voor nog meer vragen en discussie.
Programma:
13:00-13:30 Inloop
13:30-13:40 Welkom door Kunstmuseum en introductie door De Andere Helft
13:40-14:00 Gert Elzinga (Historisch Centrum Leeuwarden): Gerarda Henriëtte Matthijssen (1830-1907)
14:00-14:20 Evelien de Visser (RKD): Helene Schemel (1850-1907) en Maison Artz
15:00-15:10 Mededelingen en aankondigingen van De Andere Helft
15:10-15:30 Eléonore Thole (RKD/Open Universiteit): Uit de schaduw: De rol van vrouwen in de Kunsthandel tijdens de Duitse bezetting - Tussen verzet, compromis en samenwerking
15:45-17:00 Gelegenheid om de tentoonstelling Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot te bezoeken
17:00-18:00 Borrel
Deelname is gratis. Aanmelden kan via deze link: https://lnkd.in/ePTQiizV.
Deze expertmeeting wordt mede mogelijk gemaakt door de Onderzoeksschool Kunstgeschiedenis (OSK), Netwerk (Modern and Contemporary Art/The Other Half).
Bekijk de volledige post op LinkedIn hier.
@museumpaultetarvanelven via Instagram
Twee schilderijtjes die vorige week zijn geschonken aan het museum zijn nu (tijdelijk) opgenomen in de vaste presentatie. Op de ezel in het atelier staat een afbeelding van de rechter achterhoek van het atelier en naast het depot op de overloop hangt een afbeelding van de spiltrap. Het betreft werk van de amateur kunstenares Auguste Vossnack (1918-2008) die deze in of rond 1941 heeft geschilderd.
Bekijk de volledige post op Instagram hier.
Het resultaat / aanbod
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot Marktplaats. Elke editie treft u hier een werk dat te koop wordt aangeboden of recent is verkocht.
Ezeltje rijden kennen we als een terugkerend motief van schilders van de Haagse School. Vooral de taferelen van Isaac Israels zijn bekend, maar hij was zeker niet de enige die de - eind negentiende eeuw - populaire toeristische attractie aan het Scheveningse strand vastlegde. Een heel ander tafereel, maar desondanks ‘ezeltje rijden’ is het werk ‘Wildhändler auf Esel’ van Henriëtte Ronner-Knip dat op 19 maart wordt aangeboden bij Neumeister Auktionen in München. Richtprijs € 1500-2000. Meer informatie hier.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Het boek De schilders van Rotterdam (WBOOKS, 2024) maakte ik samen met kunsthistoricus Werner van den Belt. Op zoek naar het DNA van de Rotterdamse schilderkunst. Waar de stad en de kunsten elkaar omarmen, is de haven nooit ver weg. Nu verkrijgbaar in de boekhandels of online hier.
kunst op zicht,kan zo niet beter!,vr.groet,Jan Hoekstra