Haagse School: Maris' meester, een moderne thriller & de Nederlandse kunstpaus - Editie #108
De opbrengst van de 'Meules de blé' verpulverde het vorige record van een werk op papier door Van Gogh. La Moisson En Provence (De Oogst) - ook in 1888 gemaakt in Arles - werd in 1997 bij Sotheby's in Londen voor bijna 9 miljoen pond (zo'n 15 miljoen euro) verkocht. Afgelopen zomer was een vervalsing van dit werk (een voorstudie voor een schilderij) nog de indirecte aanleiding voor een drama in Wanneperveen, waar een voormalig hoteleigenaar zijn oude pand in brand heeft gestoken en veroordeeld is tot tenminste vijf maanden cel. Voor het vervalsen van - een versie van - La Moisson En Provence.
TO BE CONTINUED...
Aankomende veilingen
ZEEUWS VEILINGHUIS MIDDELBURG - Exclusive items veiling - 23 november - met Van Mastenbroek, Ronner-Knip, een Italiaans strandgezicht door Isaac Israels, een naakt door Marius Bauer, Vaarzon Moorel en een kerkinterieur door Jan Jacob Schenkel. Check hier.
VENDU ROTTERDAM - Algemene veiling - 19 / 23 november - met Zon, duinen door Smissaert, Taanman, Wassenaar, Schildt, Willem Elisa Roelofs, George Kiers, Abraham Hulk jr., Van Ingen, Van Langen, een woonwagenkamp door Gerard Haverkamp, Gruijter, Nefkens en Doeleman. Check hier.
BUBB KUYPER HAARLEM - Nineteenth Century & Early Modern Art - 23 / 26 november - lots 3407 - 4320 - met Aarts, Marius Bauer, Berlage, Dingemans, Cossaar, Van Hoytema, Jurres, Van Konijnenburg, Jo Koster, Breitenstein, een groot aantal tekeningen van Rotterdam door Eugène Rensburg, Senf, Toorop, Van der Waay, Weiland, Van Wijngaerdt, Zandleven, Hobbe Smith, Witsen en De Zwart - Check hier. - lots 5092 - 5387 - met Akkeringa, heksen door Allebé, David Bles, De Bock, Derkinderen, Eerelman, Jozef Israëls, Ten Kate, Lebret, Albert Neuhuys, diverse schetsen door Robertson, Steelink jr., Tetar van Elven en Wijsmuller. Check hier.
VEILINGHUIS PEERDEMAN - Kunst & Antiek veiling - 28 november - met Edzard Koning, Frits Mondriaan, Ten Kate, Cossaar, Jurres, een tjalk door Bastert, Hoppenbrouwers, Geijp, een kattenstudie, een zelfportret en diverse andere schetsen door Rueter, Van Kregten, Dievenbach, Henkes, Bremmer, Margaret Meijer, Klijn, Constant Artz, Van Hulsteijn, Van Vuuren, Stroebel, een boerderij door Tholen, Markus, De la Rivière, Dankmeijer, Van Borselen, Witkamp, Schilt, Bach en Ter Reehorst. Check hier.
VAN ZADELHOFF VEILINGEN HILVERSUM - Kunst- en antiekveiling - 29 / 30 november - met Cornelis de Bruin, Joseph Bles, Schipperus, Stutterheim, Sijthoff van Rijswijk, Bernard van Beek en Arntzenius-Doorman. Check hier.
VEILINGHUIS DE RUITER KLAASWAAL - Decemberveiling - schilderijen 1 december - met eenden van Helfferich, Oudes, Van der Schouw en koeien door Wolbers. Check hier.
Artikel: Hoeder van de moderne kunst: H.P. Bremmer - RKD

Campagne: Een brief aan Brabant
ASML is een samenwerking met het Van Gogh Museum en Van Gogh Brabant aangegaan. Het Nederlandse hightechbedrijf met hoofdkantoor in Veldhoven, is de belangrijkste leverancier van machines voor de halfgeleiderindustrie, die worden gebruikt bij het maken van chips. Middelpunt van de campagne is de film: ‘Een brief aan Brabant’. In de film wordt de geest van vernieuwing en het doorzettingsvermogen van de schilder geëerd, in woorden die afkomstig zijn uit de brieven aan zijn broer. Bijbehorende website hier.
Tentoonstelling: Thérèse Schwartze - Haar klant was koning - Museum Paul Tetar van Elven - Delft

Via Instagram: @krollermullermuseum
Heel wat kunstwerken uit de Kröller-Müllercollectie zijn meer dan honderd jaar oud, waaronder het Zelfportret van Vincent van Gogh (1887). Hoe zorgt het museum ervoor dat deze kunstwerken er goed uit blijven zien?
Om kunstwerken in de best mogelijke staat te houden, conserveert het museum de kunstwerken zo goed mogelijk. Denk aan de juiste temperatuur, luchtvochtigheid, beperkte blootstelling aan licht, beschermend glas en soms een restauratie.
Op dit moment wordt het Zelfportret van Vincent van Gogh gerestaureerd. Het vernis – een niet-oorspronkelijke transparante laag bovenop de verflagen - is in de loop van de tijd vergeeld en vervuild geraakt en wordt nu verwijderd. Het beoogde resultaat van de vernisafname zie je aan de rechterkant van de afbeelding.
Daarnaast worden de fragiele randjes van het karton waarop de schildering is aangebracht lokaal wat verstevigd en zal de wijze van de inlijsting van het schilderij worden verbeterd. Zo loopt deze kwetsbare drager in de toekomst zo min mogelijk risico.
Bekijk de post op Instagram hier.
Biografie: Johannes Stroebel
Johannes Stroebel behoorde tot een generatie Haagse schilders, nog voordat er sprake was van een 'Haagse School'. Zijn belangrijkste thema was het binnenhuis interieur, geïnspireerd op oude meesters als Johannes Vermeer en Pieter de Hoogh. Wanneer zijn naam nu nog genoemd wordt, is dat meestal in zijn hoedanigheid als leermeester van Jacob Maris.

Johannes Anthonie Balthasar Stroebel wordt op 23 november 1821 geboren in Den Haag. Zijn moeder Marianne Dehler komt, na de nederlaag van Napoleon, als hofdame in het gevolg van Willem I naar Den Haag. Stroebel senior is afkomstig uit een smidsgeslacht, met een bekende werkplaats in het centrum van de hofstad. In zijn functie van sergeant-majoor bij de burgerwacht is hij het liefst geposteerd voor Huis ten Bosch, zodat hij de nabijheid van zijn grote liefde kan voelen. Het stel trouwt in 1820 en een jaar later wordt de kleine Jan geboren. Nadat zijn vader in 1831 komt te overlijden wordt besloten dat Jan eerst een tijd in de leer gaat op de timmermanswerkplaats van zijn en oom. Vervolgens leert hij panelen te beschilderen bij de Haagse rijtuigenfabriek Hubinet. In de avonduren krijgt hij lees aan de Teekenacademie, waar zijn talent opvalt. Jan studeert vanaf zijn zestiende zowel aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten als op het atelier van Bartholomeus Johannes van Hove. Hier maakt hij kennis met onder andere diens zoon Huib van Hove, Samuel Verveer, Johannes Bosboom en Lambertus Hardenberg. Jan wordt getraind in historiestukken en Oudhollandse interieurs met figuren in de mode van de zeventiende eeuw, naar het voorbeeld van Johannes Vermeer en Pieter de Hoogh.

In 1842 krijgt de 21-jarige Stroebel zijn eerste koninklijke opdracht. Willem II laat hem het huwelijk tussen zijn dochter, prinses Sophie en de groothertog van Saksen vastleggen. De plechtigheid vindt plaats in de Gothische zaal naast Paleis Noordeinde, waar de koninklijke schilderijencollectie hangt. Met deze opdracht is de carrière van Stroebel goed begonnen. Twee jaar later betrekt hij zijn eigen atelier aan de Denneweg. In die periode staat Stroebel in Den Haag niet alleen bekend als schilder, maar ook als zanger met een goede bastem die hij ten gehore brengt tijdens de uitvoeringen van Mannenzangvereeniging Cecilia. In 1848 komt Jacob Maris, op voorspraak van de adjunct-directeur van het Haagse stedelijk lyceum, als leerling op het atelier van Stroebel. Zo kan deze 'behoeftige' maar talentvolle leerling zich verder ontwikkelen. Samen met zijn schildersvrienden Sam Verveer en Huib van Hove maakt Stroebel vele tochten door Nederland. Ze tekenen hoofdzakelijk de Hollandse steden, van Enkhuizen tot Middelburg. In 1866 - de jaren dat zijn toets losser en zijn licht-donker effecten sterker worden - koopt het Rijk ‘Keurmeesters der Saaihal te Leiden’ en een pendant van dit werk gaat naar het Haagsch Museum: zeventiende-eeuwse interieurs met warm licht uit een gang met venster en enige figuren. Het recept waarmee de schilder zijn grootste sucessen behaalt. In het later beroemd geworden artikel uit 1875, waarin Van Santen Kolff voor het eerst spreekt van een 'Haagse School', beschrijft hij Stroebels werk als 'romantische poëzie van die prachtige lichtspelingen'. De grootste afzetmarkt van de schilder is in België, Zwitserland, Oostenrijk, Engeland en Amerika. Hoewel de schilder ook landschappen maakt, blijft het historische binnenhuis interieur de hoofdmoot van zijn werk, oftewel 'het doen herleven van 't verledene' zoals zijn vriend Bosboom het omschrijft.

Stroebel blijft tot op hoge leeftijd actief. Zowel zijn zeventigste als zijn tachtigste verjaardag worden uitbundig gevierd door collega's van kunstenaarsgenootschap Pulchri Studio. Zo wordt ondermeer een portret van de schilder vervaardigt door Pieter de Josselin de Jong en een buste door Toon Dupuis. 21 augustus 1905 overlijdt Johannes Stroebel op 83-jarige leeftijd in Den Haag, waarna hij - als schilder van de oude stempel - vrij snel vergeten zou worden. Behalve lid van Pulchri Studio was hij ook lid van Arti et Amicitiae in Amsterdam. Ruth Kaloena Krul publiceerde in 2016 in het tijdschrijft Oud Holland onder de titel 'Oudhollands leven en Hollands licht' een uitgebreid artikel over de schilder. Werk van Stroebel bevindt zich onder andere in de collecties van het Rijksmuseum Amsterdam, het Kunstmuseum Den Haag, het Kröller-Müller Museum in Otterlo, Teylers Museum Haarlem en Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam.
Special Offer!
Werken van Haagse School schilders zijn te koop voor iedereen: van €100.000.000,- tot €100,- Van veilinghuis tot marktplaats. Elke editie treft u hier een Special Offer.
*disclaimer - Bij twijfel wordt eventueel een kanttekening geplaatst aangaande de echtheid van getoonde werken, echter in geen geval wordt echtheid gegarandeerd, dwz ook niet wanneer er geen kanttekening geplaatst is.
Heeft u tips of reacties? U wilt adverteren, of bijdragen aan de volgende edities? Dan kunt u rechtstreeks reageren op deze mail. Weest welkom!
Met kunsthistoricus Werner van den Belt heb ik een boek gemaakt over de schilders van de Duin- en Bollenstreek (2021). Bestellen kan via de website van uitgeverij WBOOKS.
Met kunstschilder en illustrator Gert-Jan Veenstra heb ik een boek gemaakt over Hobbe Smith - De Friese chroniqueur van Amsterdam (2018). Bestellen kan via de website van Uitgeverij Noordboek.
Enthousiast? Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan vrienden en collegae!